Απόψεις

Κώστας Γαβράς: τρεις Λεβαδειακοί, σκάρτοι

Ο Κώστας Γαβράς θα πάρει 630.000 ευρώ από την ελληνική κυβέρνηση για να πει την ιστορία της. O σκηνοθέτης κάνει ταινία το βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη για τη διαπραγμάτευση του 2015. Προφανώς και ο Γαβράς δικαιούται να ζητήσει (και υπό προϋποθέσεις να λάβει) κρατική χρηματοδότηση. Ούτε το κριτήριο μπορεί να είναι η άποψη του σκηνοθέτη. Τις ταινίες δεν τις χρηματοδοτούν οι φορολογούμενοι ανάλογα με το αν είναι δεξιές ή αριστερές. Ο δε Γαβράς είναι και μεγάλος σκηνοθέτης.

Ας υποθέσουμε ότι διαβάζουμε την ίδια είδηση για τον Κεν Λόουτς, και μία υποτιθέμενη ταινία του για το Brexit. Το Βρετανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου (που χρηματοδοτείται εν μέρει από το υπουργείο Πολιτισμού) δίνει, ας πούμε, στον Λόουτς 500.000 λίρες για να διηγηθεί τις περιπέτειες της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι. Θα λέγαμε άραγε την ίδια ιστορία που βλέπουμε τώρα σε κάποια μέσα για τον Γαβρά; Θα διαβάζαμε δηλαδή την είδηση ως σκάνδαλο κρατικής χρηματοδότησης σε έναν γνωστό σκηνοθέτη ώστε να γυρίσει μία στρατευμένη ταινία; Όχι. Θεωρούμε ότι το βρετανικό κράτος λειτουργεί ορθολογικά και ξέρουμε επίσης ότι ο Λόουτς είναι ένας ανατρεπτικός αριστερός σκηνοθέτης. Μάλλον θα το χρησιμοποιούσαμε ως παράδειγμα δίκαιης αντιμετώπισης ενός δημιουργού από μια φιλελεύθερη κυβέρνηση χωρίς παρωπίδες.

Βέβαια, στην περίπτωση του Γαβρά, εμπλέκεται ως αρμόδιος υπουργός ο Παππάς ο οποίος δίνει μέσω ΕΡΤ 267.000 ευρώ για το Λεβαδειακός-Λαμία. Για τα δεδομένα του υπουργού, η ταινία του Γαβρά είναι τρεις Λεβαδειακοί, σκάρτοι. Ας το αφήσουμε όμως κι αυτό στην άκρη. Στο κάτω κάτω ο Βαρουφάκης διαφώνησε και έφυγε. Η ταινία θα μπορούσε να είναι και δυσάρεστη για τον ΣΥΡΙΖΑ.

Το βασικό ερώτημα είναι αν η ταινία του Γαβρά θα είναι πιο ενδιαφέρουσα από το Λεβαδειακός-Λαμία, αφού υιοθετεί την αφήγηση του Βαρουφάκη για τη διαπραγμάτευση. Η αφήγηση αυτή είναι αυθαίρετη και στηρίζεται σε ένα απίθανο επιχείρημα. Δείτε εδώ τον Γιάννη Δραγασάκη να το αναπτύσσει: «Πιστεύαμε ότι θα τινάζαμε τις αγορές στον αέρα (…) ήταν όμως λάθος εκτίμηση (…) προς έκπληξή μας ο κ. Σόιμπλε πρότεινε στον κ. Βαρουφάκη να μας βοηθήσει αν θέλουμε να βγούμε».

Το πρόβλημα είναι ότι ο Δραγασάκης περιγράφει το σοκ και δέος που ένιωσε το 2015, ενώ ο Σόιμπλε είχε κάνει την ίδια πρόταση και στον Βενιζέλο το 2011. Δεν ήταν καν μυστικό. Την ήξερε ήδη όλη η Ελλάδα, πολύ καιρό πριν γίνει κυβέρνηση ο ΣΥΡΙΖΑ. Ο Δραγασάκης με τον Βαρουφάκη είναι σαν θυμήθηκαν να ουρλιάξουν με τρία χρόνια καθυστέρηση από τότε που φάγανε την τρομάρα όλοι οι υπόλοιποι.

Δεν μπορούμε να ξέρουμε πώς θα είναι η ταινία του Γαβρά. Δεν βοηθάει όμως η ιδέα ότι θα βλέπουμε ένα πολιτικό θρίλερ, γνωρίζοντας ότι η τρομάρα που τραβάνε οι πρωταγωνιστές είναι ετεροχρονισμένη. Εκτός αν ο σκηνοθέτης, τους κάνει και λίγη πλάκα.  Το ζήτημα βέβαια είναι ποιος θα έχει κουράγιο να γελάσει, όταν θα ξέρει ότι το σενάριο της ταινίας δεν κόστισε απλά μερικούς Λεβαδειακούς, αλλά 80 δισεκατομμύρια.