Η εκτέλεση των έργων με τιμές υλικών ακόμη και διπλάσιες σε αυτές που ίσχυαν κατά τον χρόνο κατάθεσης των προσφορών τους, σημαίνει όχι μόνο μείωση των περιθωρίων κέρδους, αλλά και ζημίας σε πολλές περιπτώσεις, ενώ την ίδια στιγμή δεν υπάρχει η δυνατότητα διάλυσης εργολαβιών, καθώς το δημόσιο θα εγείρει απαιτήσεις σε βάρος τους. Ωστόσο, ακόμη και αυτό το ενδεχόμενο βρίσκεται στο τραπέζι για ορισμένους, καθώς εκτιμούν ότι η οικονομική επιβάρυνση θα είναι μικρότερη από το να συνεχίσουν ένα έργο. Προς το παρόν, πάντως, πολλά έργα έχουν σταματήσει, με τους εργολάβους να τελούν σε αναμονή αποφάσεων.
Την εκτίμηση ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα διάλυσης εργολαβιών για όσα έργα έχει δοθεί μεγάλη έκπτωση, έκανε το μέλος του Πανελληνίου Συνδέσμου Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ) Παναγιώτης Σαρακατσάνος, τονίζοντας πως τα κόστη είναι τέτοια που δε οι εταιρείες δε βγαίνουν με τίποτα. «Ο σίδηρος πήγε από 0,60 σε 1.20 ευρώ το κιλό, ενώ κατακόρυφη είναι η άνοδος στην άσφαλτο, το πολυαιθυλένιο, το τσιμέντο και στα άλλα υλικά κατασκευής», τόνισε χαρακτηριστικά, με το επίσης μέλος του ΣΑΤΕ Παναγιώτη Λυκογιώργο να επισημαίνει ότι οι αυξήσεις συνεχίζονται, κυρίως στα μέταλλα, αλλά και σε άλλα υλικά, όπως η ξυλεία, χωρίς πάντως κάποιες από τις αυξήσεις να δικαιολογούνται από τις συνθήκες στην αγορά.
Αμφότεροι τόνισαν την ανάγκη η κυβέρνηση να ασχοληθεί σοβαρά με την κατάσταση που αντιμετωπίζουν, επισημαίνοντας ότι το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τους ίδιους, αλλά και την κυβέρνηση. «Αν λυθούν οι συμβάσεις, θα υπάρχει πρόβλημα στην απορρόφηση κονδυλίων από το ΕΣΠΑ, ενώ θα προκύψουν και κοινωνικά προβλήματα, καθώς πολύς κόσμος θα μείνει άνεργος», ανέφερε ο κ. Λυκογιώργος, με τον κ. Σαρακατσάνο να προσθέτει ότι πολλοί συνάδελφοί του, όταν τους δίνεται η δυνατότητα, αποφεύγουν να υπογράψουν συμβάσεις για να ξεκινήσουν έργα, στα οποία έχουν αναδειχθεί μειοδότες, χωρίς να υπάρχει ενδιαφέρον ούτε από τις υπόλοιπες εταιρείες που κατέθεσαν προσφορές.
Διχογνωμία για τα μέτρα
Επισήμως, ο ΣΑΤΕ ζητά τη χορήγηση αυτοδίκαιης παράτασης τεσσάρων έως έξι μηνών μετά από αίτηση των εργοληπτικών επιχειρήσεων και τη θεσμοθέτηση σύγχρονου και σοβαρού συστήματος αναθεώρησης των τιμών εντός του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, ωστόσο από τις δηλώσεις των δύο μελών του ΣΑΤΕ στα Γιάννενα προκύπτει ότι υπάρχει μια αμφιβολία ακόμη και στις τεχνικές εταιρείες για το πώς θα λειτουργήσουν αυτά τα μέτρα.
Ο κ. Σαρακατσάνος τόνισε ότι η παράταση των προθεσμιών εκτέλεσης των εργασιών δεν αποτελεί ουσιαστικό μέτρο, καθώς δύσκολα θα υπάρξει αποκλιμάκωση των τιμών μέσα στους επόμενους μήνες, ενώ επεσήμανε πως και η αναθεώρηση των τιμών δεν αφορά το σύνολο των εργασιών, αλλά μέρος τους. Από την πλευρά του, ο κ. Λυκογιώργος μετέφερε την επιφύλαξη πολλών συναδέλφων του για το πώς θα λειτουργήσει το σύστημα αναθεώρησης των τιμών, καθώς σε περίπτωση που υποχωρήσουν οι τιμές των υλικών κατασκευής, μπορεί να οδηγήσει σε αντίθετα αποτελέσματα.
Κρούει το καμπανάκι και η ΠΕΔΜΕΔΕ
Αντίστοιχες με αυτές των μελών του ΣΑΤΕ είναι και οι εκτιμήσεις της Πανελλήνιας Ένωσης Διπλωματούχων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΠΕΔΜΕΔΕ), με τον πρόεδρο του Τμήματος Ηπείρου Γιώργο Ντάτση να κρούει, επίσης, τον κώδωνα του κινδύνου για την εξέλιξη των μεγάλων έργων στην περιοχή.
«Αν δε βρεθεί άμεσα κάποια λύση, τα πιο μεγάλα έργα που εκτελούνται στην περιοχή, θα σταματήσουν εντός του Απριλίου», ανέφερε χαρακτηριστικά, εξηγώντας πως οι συμβάσεις που εκτελούνται, έχουν καταρτιστεί με άλλες συνθήκες και σε άλλο οικονομικό περιβάλλον.
Πρόταση της ΠΕΔΜΕΔΕ είναι να λειτουργήσει ο μηχανισμός αναθεώρησης τιμών με προσαρμογή τιμολογίων στις τρέχουσες τιμές, να υπάρχει η δυνατότητα παρατάσεων στην προθεσμία εκτέλεσης εργασιών μήπως εξομαλυνθεί η κατάσταση και να δοθεί η δυνατότητα διάλυσης ή αναστολής συμβάσεων.
Ωστόσο, ο κ. Ντάτσης αναγνώρισε πως η λύση των ζητημάτων δεν είναι απλά θέμα πολιτικής απόφασης, καθώς μια αναθεώρηση τιμών σημαίνει ένα επιπλέον κόστος, που από κάπου πρέπει να καλυφθεί. Πρόταση της ΠΕΔΜΕΔΕ είναι να χρησιμοποιηθούν κονδύλια από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, καθώς από τα απρόβλεπτα δεν μπορούν να καλυφθούν οι διαφορές που προκύπτουν από τις αυξήσεις, αλλά και η μείωση φυσικού αντικειμένου σε όσα έργα είναι δυνατόν.
