Πρόκειται για ένα εγχείρημα δύσκολο, που προϋποθέτει τη συμμετοχή όλων, αρχών, φορέων, επιχειρήσεων και κυρίως πολιτών. Αυτό έγινε σαφές στην εκδήλωση που διοργανώθηκε το απόγευμα της Παρασκευής από τον Δήμο Ιωαννιτών και τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, στη διάρκεια της οποίας παρουσιάστηκε ένας «οδικός χάρτης» αλλά και τα οφέλη που θα προκύψουν από αυτή τη διαδικασία για την πόλη και τους πολίτες.
Η κεντρική εκδήλωση αποτέλεσε το αποκορύφωμα μιας εβδομάδας δράσεων και ενημερώσεων, κυρίως σε μαθητές, με στόχο τη συνδιαμόρφωση του Κλιματικού Συμφώνου προς την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2030 και την αποστολή που έχει αναλάβει η πόλη. Σε αυτή συμμετείχαν εξειδικευμένοι ομιλητές, αλλά και εκπρόσωποι αρχών και φορέων, με τον δήμαρχο Μωυσή Ελισάφ να τονίζει πως το εγχείρημα αποτελεί μια «μέγιστη πρόκληση» για όλους.
«Η επιλογή ήρθε ως αποτέλεσμα συστηματικής εργασίας και οργανωμένης προσπάθειας, που βασίστηκε στο όραμα που έχει ο Δήμος Ιωαννιτών για τη διαμόρφωση της πόλης του μέλλοντος, η οποία θα είναι πιο φιλική προς το περιβάλλον και τον πολίτη, θα καταναλώνει λιγότερη ενέργεια με ορθολογική χρήση, θα βελτιστοποιήσει τη διαδημοτική κινητικότητα, θα εφαρμόσει ευφυή συστήματα, θα αναπτύξει την πράσινη κυκλική οικονομία», σημείωσε το μέλος της Ολομέλειας της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, ομότιμος καθηγητής και τ. αντιπρύτανης ΕΜΠ Δημήτρης Παπαντώνης στον χαιρετισμό του.
Αναλυτικότερα, ως προς το τι σηματοδοτεί για την πόλη των Ιωαννίνων και τις υπόλοιπες πόλεις που συμμετέχουν το εγχείρημα, αναφέρθηκαν τα μέλη της Επιτροπής «100 Κλιματικά ουδέτερες πόλεις έως το 2030 από και προς τους πολίτες», η αντιδήμαρχος Βιέννης Μαρία Βασιλάκου και ο Χρύσης Νικολαΐδης.
«Είναι μια προσπάθεια που δε σημαίνει μόνο ποιότητα ζωής, καθαρό αέρα, να ζούμε σε πόλεις που το θέλουμε, γιατί μας προσφέρουν αυτό το είδος ποιότητας που επιθυμούμε όλοι για εμάς και για τα παιδιά μας, αλλά και για την οικονομία, τη στροφή προς το μέλλον. Αυτό που γνωρίζουμε όλοι είναι ότι το παραγωγικό μοντέλο των προηγούμενων δεκαετιών δε λειτουργεί πια. Η ενεργειακή κρίση μας έχει κάνει όλους να καταλάβουμε πως ο τρόπος που διαχειριζόμασταν την οικονομία, οδηγεί επιχειρήσεις και πολλούς πολίτες σε αδιέξοδο. Η στροφή σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο γίνεται το κύριο και βασικό ζητούμενο», σημείωσε η κ. Βασιλάκου.
Στη στρατηγική της πόλης στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Αποστολής, με βάση τους άξονες που έχουν τεθεί, αναφέρθηκε ο κ. Νικολαΐδης. ΟΙ βασικοί στόχοι, όπως τους περιέγραψε, είναι δύο. Να καταστεί η πόλη κλιματικά ουδέτερη και έξυπνη μέχρι το 2030, αλλά και να λειτουργήσει ως κόμβος πειραματισμού και καινοτομίας για άλλες πόλεις. Ιδιαίτερη αξία έχει πως ο προϋπολογισμός αυτής της στρατηγικής εκτιμάται πως ανέρχεται σε 1 δισ. ευρώ περίπου.
Για «μια από τις μεγαλύτερης προκλήσεις της σύγχρονης ιστορίας» για την πόλη των Ιωαννίνων έκανε λόγο ο ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ, συγκοινωνιολόγος-πολεοδόμος Θάνος Βλαστός, γιατί, όπως εξήγησε, το ζήτημα δεν έχει να κάνει μόνο με την τύχη των Ιωαννίνων, της Ελλάδας ή της Ευρώπης, αλλά με την τύχη του πλανήτη. Επίσης, γιατί τα Γιάννενα «δεσμεύτηκαν» στην Ευρώπη και η Ευρώπη τα παρακολουθεί, αλλά και επειδή άλλες 99 ευρωπαϊκές πόλεις προχωρούν προς τον ίδιο στόχο, ενώ οι περισσότερες εξ αυτών έχουν πολύ προωθημένο σημείο εκκίνησης. «Δεν μπορούν να αποφευχθούν οι συγκρίσεις. Και είναι ζήτημα αξιοπρέπειας ενός τόπου να τηρήσει τις δεσμεύσεις του», σημείωσε ο κ. Βλαστός, προσθέτοντας πως τα έργα, για τα οποία δεσμεύτηκαν τα Γιάννενα, είναι αναγκαία και θα λειτουργήσουν ευεργετικά και σε πολλούς τομείς, όπως η οικονομική ανάπτυξη, περιβάλλον, ποιότητα ζωής κ.λπ. και, τέλος, θα μπορούσαν να αποκτήσουν μια εντελώς νέα εικόνα. «Θα μπορούσαν να γίνουν από τις ηγέτιδες πόλεις στην Ελλάδα για την τεχνολογία, αλλά και τον πολιτισμό», σημείωσε.
Στα οφέλη που θα έχουν οι ίδιοι οι πολίτες, μέσα από δράσεις που αφορούν την ενέργεια, αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, ο δρ. ηλεκτρολόγος μηχανικός ΕΜΠ, ειδικός επιστήμονας, διευθυντής του Γραφείου Τύπου και Δημόσιων Σχέσεων της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Διονύσης Παπαχρήστου.
Στο επίκεντρο του σχεδιασμού βρίσκεται η ανάπτυξη ενεργειακής κοινότητας από τον Δήμο για την κάλυψη των αναγκών των υποδομών που έχει υπό την ευθύνη του, όπως τα σχολεία, αλλά και με όφελος προς τους πολίτες, οι οποίοι μέσω αυτής θα μπορούν να εξασφαλίζουν χαμηλό και σταθερό τιμολόγιο ηλεκτρικού ρεύματος.
Βέβαια, όπως σημείωσε ο κ. Παπαχρήστου, αν δεν υπάρξει ένα πλέγμα νομοθετικών ρυθμίσεων, που να δώσει την δυνατότητα στους έξι δήμους που έχουν επιλεγεί, να κάνουν δράσεις δεν θα είναι εύκολη η επίτευξη του στόχου, όση προσπάθεια και να γίνει από τους πολίτες. Πέρα από τα νομοθετικά εργαλεία, απαιτούνται χρηματοδοτικά εργαλεία και η αξιοποίησή τους στο έπακρο, αλλά και μέριμνα για την πρόσληψη ειδικού επιστημονικού προσωπικού.
Σύμφωνα με την ειδική συνεργάτη του δημάρχου Κατερίνα Βίνη, ο Δήμος έχει προχωρήσει στην σύνταξη ενός οδικού χάρτη, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, προτάσεις αστικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, πράσινες διαδρομές, ανάδειξη του πράσινου αστικού τοπίου και της παραλίμνιας διαδρομής, σχεδιασμό ευρέως δικτύου πεζοδρόμων σε όλο το δήμο, μεγάλης κλίμακας δημόσια αστική συγκοινωνία, δράσεις βιώσιμης κινητικότητας και προώθηση του ποδηλάτου, αντικατάσταση συμβατικών οχημάτων με ηλεκτρικά.
Άμεση προτεραιότητα, βέβαια, αποτελεί η σύνταξη του Κλιματικού Συμφώνου, που θα περιλαμβάνει επιχειρησιακό σχέδιο δράσεων και επενδυτικό σχέδιο, πρόκειται για έναν συνολικό σχεδιασμό, θα βασίζεται σε κοινοτική και περιφερειακή χρηματοδότηση και καθορίζεται ο τρόπος, με τον οποίων οι πόλεις σχεδιάζουν να έχουν πρόσβαση από άλλες πηγές.
«Μέγιστη πρόκληση» ο δρόμος προς την κλιματική ουδετερότητα
Μεγάλες προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες έχει ο δρόμος προς την κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2030 για την πόλη των Ιωαννίνων, που βρίσκεται μεταξύ των έξι ελληνικών και των 100 ευρωπαϊκών πόλεων, που θα αποτελέσουν τον «πιλότο» για τις υπόλοιπες.
