Η δράση θα περιλαμβάνει μια δίμηνη μαθητεία μαστόρων πάνω στην παραδοσιακή τεχνική του καλντεριμιού (9 Σεπτεμβρίου – 31 Οκτωβρίου) και ένα 12ήμερο εργαστήριο πέτρινης δόμησης (16–27 Οκτωβρίου). Τεχνίτες, μηχανικοί και καλλιτέχνες, φοιτητές, ακαδημαϊκοί και επαγγελματίες από την Ελλάδα, τα Βαλκάνια και την Ευρώπη, συναντιούνται στο ιστορικό μονοπάτι που οδηγεί στο γεφύρι της Πλάκας.
Αντικείμενο της εκπαιδευτικής δράσης θα είναι η πλήρης αποκατάσταση—ανασκευή του ιστορικού μονοπατιού, που οδηγεί στο Γεφύρι της Πλάκας, σε μια χρονική στιγμή που θα ολοκληρώνεται η πολυαναμενόμενη αναστήλωση του ιστορικού γεφυριού. Το λιθόστρωτο καλντερίμι, μήκους 400 μ. (τμήματα του οποίου επισκευάστηκαν κατά τη διάρκεια του περσινού εργαστηρίου πέτρινης δόμησης), έχει ανά τα χρόνια υποστεί σημαντικές αλλοιώσεις ως προς την αυθεντική του μορφή καθώς και σοβαρές φθορές, που το καθιστούν επισφαλές για τον περιηγητή, ενώ παράλληλα έχει σε μεγάλο βαθμό ξεχαστεί, προς όφελος μιας νεότερης πλακοστρωμένης διαδρομής που ακολουθεί την όχθη του Αράχθου. Εάν τα παραπάνω περιγράφουν τον προβληματικό χαρακτήρα της παρούσας κατάστασης, προδιαγράφουν συνάμα και το παραδοτέο της δράσης: το παραδοσιακό μονοπάτι, πλήρως λειτουργικό, στην αυθεντική του μορφή.
Δύο επάλληλα εργαστήρια
Η έμφαση στην εκπαιδευτική διαδικασία και παράλληλα η ανάγκη περαίωσης του έργου σε εύλογο διάστημα, οδήγησαν στο συνδυασμό δύο διαφορετικών μεθόδων οργάνωσης.
Η δίμηνη μαθητεία (Plaka camp) απευθύνεται ειδικά σε επαγγελματίες τεχνίτες, που θα εργαστούν υπό την καθοδήγηση έμπειρων μαστόρων–εκπαιδευτών, λαμβάνοντας ημερήσια αποζημίωση. Θα επιλεχθούν εννέα επαγγελματίες από τον κλάδο της οικοδομής, ηλικίας κάτω των 45 ετών: έξι με ενεργό παρουσία στην περιοχή της Ηπείρου και τρεις (3) από την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων. Για τους μαθητευόμενους τεχνίτες προβλέπεται διαμονή στην περιοχή του έργου καθώς και αποζημίωση 30 ευρώ/ημέρα (συνολικά 1050 ευρώ καθαρά).
Οι εκπαιδευόμενοι—τεχνίτες θα χωριστούν σε τρεις ομάδες εργασίας των τριών ατόμων και θα κατανεμηθούν στο πεδίο, σε τρία διαφορετικά συνεργεία κατά μήκος του μονοπατιού, όπου για σχεδόν δύο μήνες θα εργαστούν υπό την καθοδήγηση των τριών μαστρόρων—εκπαιδευτών. Επικεφαλής της ομάδας των εκπαιδευτών θα είναι ο Κώστας Ταρνανάς από τον Πεντάλοφο Κοζάνης, ένας από τους πλέον καταξιωμένους μάστορες—πετράδες στην Ελλάδα, ενώ πλάι του θα βρεθούν ο Γιώργος Αναστασιάδης και ο Δημήτρης Φώτης, δύο μάστορες με βαθιά γνώση και εμπειρία στις πέτρινες κατασκευές όσο και στη διαδικασία της διδασκαλίας.
Το εντατικό εργαστήριο δώδεκα ημερών (Plaka Workshop), που απευθύνεται σε τεχνικούς, μηχανικούς και καλλιτέχνες, φοιτητές και επαγγελματίες από τον κλάδο της κατασκευής, θα περικλείεται στη συνολική διάρκεια των δύο μηνών. Θα προκηρυχθούν θέσεις για 27 συμμετέχοντες (σπουδαστές, ερευνητές, επαγγελματίες μηχανικοί κοκ) από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Εννέα από τις θέσεις αυτές δεσμεύονται ειδικά για υποψηφίους από την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, στους οποίους θα δοθούν πλήρεις υποτροφίες από το κοινωφελές ίδρυμα Headley Trust, που χρηματοδοτεί μέρος της δράσης.
Παράλληλα, προκηρύσσονται τρεις θέσεις εθελοντών (δύο επιμελητές και ένας διερμηνέας), στους οποίους παρέχεται διαμονή και διατροφή για το διάστημα των δώδεκα ημερών.
Κατά τη διάρκεια των δώδεκα ημερών, οι συμμετέχοντες θα κατανεμηθούν στα τρία συνεργεία, τα οποία θα έχουν ήδη αναπτυχθεί στο πεδίο, και θα εργαστούν υπό την καθοδήγηση των μαστόρων- εκπαιδευτών και με τη βοήθεια των τεχνιτών- εκπαιδευομένων. Παράλληλα, οι εκπαιδευόμενοι και των δύο προγραμμάτων, θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με πολλές και διαφορετικές προσεγγίσεις της μαστορικής γνώσης, μέσα από διαλέξεις θεωρητικού και τεχνικού περιεχομένου από έγκριτους ακαδημαϊκούς και καταξιωμένους επαγγελματίες του κλάδου, αλλά και μέσα από ποικίλες εκπαιδευτικές δράσεις, όπως επισκέψεις σε έργα και εμβληματικούς τόπους της περιοχής, επιδείξεις και πρακτική εξάσκηση. Ανάμεσα στους εισηγητές θα είναι ο ομότιμος καθηγητής ιστορίας αρχιτεκτονικής της Σχολής Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ Μανώλης Κορρές, ο ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ, καθηγητής και πρόεδρος του Τμήματος Αρχιτεκτονικής του πανεπιστημίου Frederick Παναγιώτης Τουλιάτος, ο καθηγητής αρχιτεκτονικών συνθέσεων & θεωρίας του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού, διευθυντής του εργαστηρίου αρχιτεκτονικής μορφολογίας στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ Βασίλης Γκανιάτσας, ο επίκουρος καθηγητής ιστορίας αρχιτεκτονικής του πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γιώργος Σμύρης, ο δρ. μηχανολόγος μηχανικός, μεταδιδακτορικός ερευνητής ΜΕΚΔΕ Νίκος Κατσουλάκος, ο δρ. αρχιτέκτων μηχανικός Αινείας Οικονόμου, η αρχιτέκτων μηχανικός MSc, υποψήφια διδάκτωρ ΕΜΠ Μαρία Μπαλοδήμου, ο πολιτικός μηχανικός Msc, υποψήφιος διδάκτωρ ΕΜΠ Χρήστος Γιαννέλος, ο αρχιτέκτων μηχανικός MSc Χρήστος Τάκος, ο ερευνητής Σπύρος Μαντάς και η εθνολόγος, προϊσταμένη Τμήματος Συλλογών, Έρευνας και Τεκμηρίωσης Λαϊκής Τέχνης Μουσείου Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού του υπουργείου Πολιτισμού Παναγιώτα Ανδριανοπούλου.
Ένας από τους βασικούς συνεργάτες στο δωδεκαήμερο Εργαστήριο Πέτρινης Δόμησης, κατά τη διάρκεια του οποίου θα μοιραστεί μαζί μας τη γνώση και την εμπειρία του γύρω από παραδείγματα διαχείρισης πολιτιστικής κληρονομιάς διαμέσου της διδασκαλίας παραδοσιακών τεχνικών στην συντήρηση και την αποκατάσταση ιστορικών κτιρίων, θα είναι ο διευθυντής των Ευρωπαϊκών έργων του Ινστιτούτου Αποκατάστασης Ιστορικών Κτιρίων (IHBC) David Baxter, ενώ στην ανασκευή του παλιού μονοπατιού θα συμβάλει και ο γλύπτης, ομότιμος καθηγητής της ΑΣΚΤ Θεόδωρος Παπαγιάννης, λαξεύοντας ένα μικρό αριθμό λίθων με αναφορές σε συμβολικές μορφές της ηπειρώτικης οικοδομικής παράδοσης, προκειμένου αυτοί να εγκιβωτιστούν σε επιλεγμένα σημεία στο νέο κατάστρωμα.
Περισσότερες πληροφορίες στο http://www.boulouki.org/
