Η εκδήλωση οργανώθηκε με πρωτοβουλία της «Πίνδος Περιβαλλοντική», στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Βωβούσας, και ήταν αφιερωμένη στην κοινή προσπάθεια ελληνικών, αλβανικών και ευρωπαϊκών περιβαλλοντικών οργανώσεων, πολιτών και φορέων ενάντια στους σχεδιασμούς εκτροπής ή κατασκευής φραγμάτων στον ποταμό Αώο –Vjosa σε Ελλάδα και Αλβανία.
«Δεν μπορούμε να μιλάμε για τη σχέση μας με τη φύση, αγνοώντας την κοινωνία» και «δεν πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα πράγματα σε μια διχοτομία, από τη μια η φύση και από την άλλη ο άνθρωπος, αλλά ως ενότητα. Ο άνθρωπος μέσα στη φύση και η φύση ως κομμάτι – προέκταση του ανθρώπου», τόνισε στην ομιλία του ο καθηγητής Κοινωνικής Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του πανεπιστημίου Ιωαννίνων Βασίλης Νιτσιάκος.
Μέσα από αυτήν την αντίληψη, της πολιτικής οικολογίας -όπως τόνισε- προσέγγισε το θέμα ο κ. Νιτσιάκος και μίλησε για τους διάφορους πολιτισμούς, που αναπτύχθηκαν κατά μήκος του ρου του ποταμού Αώου και οι οποίοι προέκυψαν ως αποτέλεσμα αυτής της συνεχούς ενότητας και «συνομιλίας» του νερού με τον άνθρωπο.
«Μέσα από αυτήν τη συνεχή και αδιάλειπτη σχέση ποταμού και ανθρώπου, γεννήθηκαν ο “πολιτισμός της Στάνης” στα αλπικά κτηνοτροφικά λιβάδια, ο “πολιτισμός του Ξύλου” χαμηλότερα στα δασικά χωριά της λεκάνης, καθώς και «ο πολιτισμός της Πέτρας» στα χωριά της Λάκκας του Αώου και στα Μαστοροχώρια της Κόνιτσας», σημείωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας πως «αν στερηθούμε το ποτάμι, θα στερηθούμε κι όλους αυτούς τους ιδιαίτερους πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν και συνεχίζουν να αναπτύσσονται κατά μήκος του. Ο ποταμός είναι πολυγλωσσικός και πολυπολιτισμικός και δε μιλάμε μόνο για κυβικά νερού. Αν στερηθούμε το ποτάμι, θα στερηθούμε όχι μόνο το οικοσύστημα και την βιοποικιλότητα αλλά και την πολιτισμική ποικιλότητα, κι αυτό δεν πρέπει να συμβεί» κατέληξε.
Τους καλεσμένους καλωσόρισε εκ μέρους της «Πίνδος Περιβαλλοντική» ο Κώστας Τζιόβας, ο οποίος αναφέρθηκε στην καμπάνια «Save the Blue Heart of Europe», που έχει ως στόχο την προστασία και διατήρηση του ποταμού Αώου (και άλλων σημαντικών ποταμών των Βαλκανίων) από την κατασκευή φραγμάτων και έργων υδροηλεκτρικής ενέργειας. Ο ποταμός Αώος-Vjosa αποτελεί έναν από τους τελευταίους άγριους ποταμούς της Ευρώπης, που ρέει ελεύθερος στο μεγαλύτερο μέρος του ως τις εκβολές του στην Αδριατική. Οι παρόντες στην εκδήλωση ενημερώθηκαν για την ανάγκη δημιουργίας ενός Διακρατικού Εθνικού Πάρκου Αώου-Vjosa, που θα διασφαλίσει την προστασία του ποταμού από τις πηγές του ως τις εκβολές του στην Αλβανία και θα αποτελεί το πρώτο του είδους του Διακρατικό Εθνικό Πάρκο σε ολόκληρη την Ευρώπη, που θα εστιάζει στην ανάγκη προστασίας και διατήρησης αυτού του μοναδικού ποταμιαίου οικοσυστήματος.
Εκ μέρους της αλβανικής πλευράς συμμετείχαν ο διευθυντής Προστατευόμενων Περιοχών του υπουργείου Περιβάλλοντος Zamir Dedej ως επικεφαλής αντιπροσωπείας, καθώς και ο περιφερειάρχης Αργυροκάστρου Astrit Aliae. Επίσης το παρών έδωσε ο δήμαρχος Ζαγορίου Βασίλης Σπύρου, ο οποίος και χαιρέτησε τόσο την εκδήλωση όσο και την πρωτοβουλία για την προστασία του ποταμού.
Aκολούθησε γλέντι με δυο μουσικές κομπανίες από την Ελλάδα και την Αλβανία, όπου οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να κατανοήσουν την πολιτιστική αλληλεπίδραση μέσα από την παραδοσιακή μουσική της λεκάνης του ποταμού Αώου.
