Με το… μαλακό τα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά

Και παρόλο που πρόκειται για ένα ζήτημα, που εγείρει αντιδράσεις αλλά και πολλές διαφορετικές ιδεολογικές προσεγγίσεις, πρέπει να ιδωθεί και μέσα από τη «μεγάλη εικόνα» του σημερινού ελληνικού δημόσιου Πανεπιστημίου, που παλεύει να λάβει τις κρατικές επιχορηγήσεις, οι οποίες συρρικνώνονται χρόνο με τον χρόνο, ανοίγοντας έναν φαύλο κύκλο.
Η καθιέρωση διδάκτρων αλλά και οι πόροι που εισέρχονται στα πανεπιστήμια από ερευνητικά και συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα, δίνουν «άλλοθι» στην Πολιτεία να μειώσει την κρατική επιχορήγηση, οδηγώντας τα ιδρύματα σε ένα συνεχές «ράλι» αναζήτησης πόρων για να παραμείνουν βιώσιμα.
Έτσι, η φράση «αναδιανομή πόρων», που χρησιμοποίησε η πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Άννα Μπατιστάτου, αναφερόμενη στο σκεπτικό της άρσης της απαγόρευσης επιβολής διδάκτρων σε μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, πράγματι εμπεριέχει τα διλήμματα πίσω από το ζήτημα αυτό, που έχει προκαλέσει αντιδράσεις φοιτητικών συλλόγων και όχι μόνο.
Η κ. Μπατιστάτου επιφυλάχθηκε να αναλύσει το σκεπτικό της απόφασης των συλλογικών οργάνων του Ιδρύματος στο πλαίσιο ενός απολογισμού, τόνισε ωστόσο πως η απόφαση αυτή δεν επιβάλλει υποχρεωτικά δίδακτρα στα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών, κάνοντας λόγο για παρανόηση, αλλά επιτρέπει στα τμήματα, εφόσον κρίνουν ότι απαιτείται, να προχωρήσουν στην επιβολή τελών.
«Τα όργανα διοίκησης, όλοι μαζί, κάνουμε μια συντονισμένη προσπάθεια να βοηθήσουμε το πανεπιστήμιο μας», σημείωσε η κ. Μπατιστάτου, προσθέτοντας πως κάθε σχολή μπορεί να επιλέξει αν θα θέσει δίδακτρα και το ύψος αυτών, και έπειτα η Σύγκλητος να επικυρώσει ή όχι την απόφαση αυτή.
«Δύναται λοιπόν κάθε τμήμα να θεσπίσει μεταπτυχιακά με δίδακτρα και το ποσό, στα Γιάννενα είμαστε εξάλλου, δε θα είναι τεράστιο», ανέφερε η κ. Μπατιστάτου, σημειώνοντας πως είναι η πρώτη χρονιά εφαρμογής και ανάλογα με το πώς θα προχωρήσει, θα υπάρχει δυνατότητα τροποποιήσεων.
Ο «αναδιανεμητικός» χαρακτήρας των μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών με δίδακτρα αποτυπώνεται και στο νέο ΦΕΚ του Εσωτερικού Κανονισμού του Ιδρύματος, που δημοσιεύθηκε στις 7 Αυγούστου. Στους στόχους των μεταπτυχιακών περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, η «αναδιανεμητική κατανομή των πόρων τους» συμπεριλαμβανομένων και υποτροφιών σε άριστους φοιτητές, οι οποίοι χρήζουν οικονομικής στήριξης, αλλά και σε φοιτητές που εμπίπτουν σε συγκεκριμένα κοινωνικο-οικονομικά κριτήρια, όπως προβλέπεται και από τη σχετική απόφαση που υπέγραψε για την νέα ακαδημαϊκή χρονιά ο υπουργός Παιδείας Κ. Πιερρακάκης.
Επιπλέον, από τα έσοδα ενός μεταπτυχιακού προγράμματος, ποσό που αντιστοιχεί στο 30% αποδίδεται στον Ε.Λ.Κ.Ε. του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, μικρό μέρος του οποίου παρακρατείται, ενώ το υπόλοιπο ποσό, με απόφαση του Συμβουλίου Διοίκησης, μεταφέρεται στον τακτικό προϋπολογισμό του οικείου Τμήματος ή διατίθεται για τη δημιουργία έργων/ προγραμμάτων μέσω του Ε.Λ.Κ.Ε. με σκοπό την κάλυψη κατά προτεραιότητα των αναγκών των Π.Μ.Σ. του οικείου Τμήματος που λειτουργούν χωρίς τέλη φοίτησης ή για τη στήριξη της Κεντρικής Βιβλιοθήκης και άλλων δομών ή για την κάλυψη ερευνητικών, εκπαιδευτικών και λειτουργικών αναγκών του Α.Ε.Ι.
Επομένως, όπως συμβαίνει και στις περιπτώσεις των πόρων που εισρέουν από ευρωπαϊκά προγράμματα, μέρος των διδάκτρων κατευθύνονται στην κάλυψη αναγκών των ίδιων των τμημάτων αλλά και συνολικά του Ιδρύματος.
Προς το παρόν, δεν έχει φτάσει στη Σύγκλητο κάποια πρόταση για λειτουργία μεταπτυχιακού με δίδακτρα, προκειμένου να ληφθεί σχετική απόφαση.