Η Περιφέρεια επέλεξε για την ανάθεση της υπηρεσίας τη «Μεταφορική ΜΙΚΕ», την εταιρεία που έχουν συστήσει μέτοχοι της Αστικό ΚΤΕΛ Α.Ε., γεγονός που σχολιάζεται, βέβαια, ποικιλοτρόπως, με δεδομένη την παρέμβαση που είχε υπάρξει από την πλευρά του Αστικού ΚΤΕΛ με υπόμνημα στον διαγωνισμό για τη λειτουργία των ΣΜΑ και τη μεταφορά του υπολείμματος.
Η απόφαση έχει ημερομηνία 18 Νοεμβρίου και υπογράφεται από τον περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέξανδρο Καχριμάνη, «με τιμή 0,158 ευρώ χωρίς ΦΠΑ ανά τονοχιλιόμετρο, σύμφωνα με την αριθμ. πρωτ. 1/05-11-2021 προσφορά της εταιρείας, σε απάντηση της σχετικής αριθμ. πρωτ. 175957/1257/05-11-2021 πρόσκληση αποστολής οικονομικής προσφοράς και μέχρι του ποσού των 20.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ. Η δαπάνη θα βαρύνει τις πιστώσεις του έργου της ΣΑΕΠ 030 Ηπείρου με ΚΑ 2018ΕΠ03000008 και τίτλο «Δαπάνη μεταφοράς του υπολείμματος της εγκατάστασης επεξεργασίας ΑΣΑ Περιφέρειας Ηπείρου» (Υποέργο: Μεταφορά υπολείμματος της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Ηπείρου)».
Σύμφωνα με δελτίο τύπου, η Περιφέρεια Ηπείρου ανέλαβε από χθες το έργο της μεταφοράς του υπολείμματος, σημειώνοντας πως «πρόκειται για δικαίωμα και υποχρέωση που έχει από τη σχετική σύμβαση που είναι σε ισχύ και αφού πρώτα εξαντλήθηκαν τα περιθώρια εξεύρεσης συναινετικής λύσης με τον Αναγκαστικό Σύνδεσμο Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Ηπείρου».
Στο σημείο που εστιάζει η Περιφέρεια, είναι το ότι η ανάθεση του έργου είναι κατά πολύ πιο συμφέρουσα σε σχέση με τις προηγούμενες που πετύχαινε ο Αναγκαστικός Σύνδεσμος, είτε με απευθείας αναθέσεις είτε με δημόσιο διαγωνισμό, στο διάστημα που εκτελούσε τη μεταφορά. Όπως αναφέρεται και στην απόφαση, η τιμή διαμορφώθηκε σε 0,158 ανά τονοχιλιόμετρο (ποσοστό έκπτωσης πάνω από 30%) έναντι τιμής 0,225 έως 0,235 ευρω ανά τονοχιλιόμετρο των μέχρι σήμερα συμβάσεων (ποσοστό έκπτωσης 0,04%).
Δηλώνει έκπληξη, φανερώνει αμηχανία
Την έκπληξή του για την απόφαση απευθείας ανάθεσης της μεταφοράς του υπολείμματος από την Περιφέρεια Ηπείρου εκφράζει ο Αναγκαστικός Σύνδεσμος Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Ηπείρου.
Με ανακοίνωσή του, επαναδιατυπώνει τα γνωστά πλέον επιχειρήματα ότι η απόφαση είναι σε αντίθεση με το περιεχόμενο της από 22.3.2013 Προγραμματικής Σύμβασης, με την οποία ο Σύνδεσμος μεταβίβασε στην Περιφέρεια Ηπείρου συγκεκριμένο εύρος αρμοδιοτήτων, αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 227 του Ν. 4555/2018 στις οποίες γίνεται η απαρίθμηση των αποκλειστικών αρμοδιοτήτων των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων και έρχεται σε ευθεία αντίθεση με προγενέστερα έγγραφα από των ετών 2018 και 2020 της ίδιας της Περιφέρειας Ηπείρου, που καλούσε τον ΑΣΔΣΑ να αναλάβει την άσκηση της νόμιμης αρμοδιότητάς του.
Παράλληλα, επισημαίνει ότι η ανάθεση γίνεται την ώρα που είναι ήδη σε εξέλιξη σύμβαση μεταφοράς υπολείμματος από τον ΑΣΔΣΑ Ηπείρου, ενώ βρίσκεται στο στάδιο της κατακύρωσης νέα διαδικασία ανάθεσης, ώστε να διασφαλιστεί το απρόσκοπτο της λειτουργίας της μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων, που, βέβαια, φαίνεται πως είναι το μόνο που δε διακυβεύεται, με δεδομένο ότι υπάρχουν δύο ενεργές συμβάσεις.
Η τιμή μονάδας και ο εξοπλισμός
Το πιο ενδιαφέρον σημείο της ανακοίνωσης έχει να κάνει με το οικονομικό μέρος, κάτι στο οποίο εστίασε στο δικό της δελτίο τύπου και η Περιφέρεια, προκειμένου να καταδείξει ότι η ενέργειά της είναι προς όφελος των δήμων και κατ’ επέκταση των δημοτών.
Ο ΑΣΔΣΑ υποστηρίζει ότι η βασική αιτία για να διαμορφωθεί η χαμηλότερη τιμή μονάδος, είναι η διάθεση του εξοπλισμού, που έχει προμηθευτεί η Περιφέρεια Ηπείρου για λογαριασμό των δήμων, στον «δικό της» ανάδοχο, ενώ αντίθετα οι μέχρι σήμερα αναθέσεις από τον Αναγκαστικό Σύνδεσμο για τη μεταφορά υπολείμματος υποχρέωναν τον ανάδοχο να χρησιμοποιεί αποκλειστικά ιδιόκτητο εξοπλισμό και σε αυτή τη βάση διαμορφώνονταν η τιμή μονάδος της ανάθεσης της υπηρεσίας.
Τα παραπάνω, όπως επισημαίνει, αποδεικνύονται και από το γεγονός ότι στην αρχική ανάθεση που πραγματοποίησε η Περιφέρεια Ηπείρου το 2019, προϋπολογισμού 1,234 εκατ. ευρώ, από πιστώσεις που διατέθηκαν ειδικά γι’ αυτόν το σκοπό από το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, η υπηρεσία συμβασιοποιήθηκε με τιμή μονάδος 0,23 ευρώ/τονοχιλιόμετρο (προ ΦΠΑ) αντί της τωρινής ανάθεσης που ανέρχεται σε 0,158 ευρώ.
«Αποδεικνύεται, δηλαδή, ότι η χαμηλότερη τιμή μονάδας της σημερινής ανάθεσης της Περιφέρειας προκύπτει αποκλειστικά εξαιτίας της παράτυπης χρήσης του εξοπλισμού που προμηθεύτηκε για λογαριασμό του φορέα μας ενόψει της επικείμενης λειτουργίας των Σταθμών Μεταφόρτωσης», αναφέρει ο Αναγκαστικός Σύνδεσμος και θέτει τα ερωτήματα με ποιες διαδικασίες διατίθεται σε ιδιωτική εταιρεία δημόσιος εξοπλισμός (containers), του οποίου η κυριότητα δεν ανήκει στην Περιφέρεια αλλά στον ΑΣΔΣΑ , αν τηρήθηκαν οι διαδικασίες που εμπίπτουν στον έλεγχο της Διαχειριστικής Αρχής του ΠΕΠ Ηπείρου, καθώς και αν ο εξοπλισμός αυτός παραδοθεί στον ΑΣΔΣΑ Ηπείρου ως μεταχειρισμένος και ποιος θα έχει την ευθύνη των φθορών που θα έχει υποστεί. Επίσης, διατυπώνει τα ερωτήματα πώς προβαίνει ο περιφερειάρχης σε αναθέσεις υπηρεσιών για τις οποίες η Περιφέρεια είναι αναρμόδια, με ποια έγκριση προϋπολογισμού και τεχνικού προγράμματος της Περιφέρειας έχει ανατεθεί η υπηρεσία, γιατί μέχρι σήμερα η περιφερειακή αρχή αγνόησε τα συνεχή αιτήματα του ΑΣΔΣΑ Ηπείρου για την παράδοση του εξοπλισμού ώστε να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά του υπολείμματος, καθώς και πώς διασφαλίζεται περιβαλλοντικά η ποιότητα της προς ανάθεση υπηρεσίας με βάση τις προδιαγραφές του ΠΕΣΔΑ, τη σωστή λειτουργία της ΜΕΑ και εν γένει των Περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων (ΣΜΑ, ΧΥΤ και ΜΕΑ);
«Η διοίκηση του ΦοΔΣΑ Ηπείρου έχει επιδείξει μέχρι σήμερα πνεύμα συνεργασίας και συναντίληψης ώστε η διαχείριση των απορριμμάτων στην Ήπειρο να διενεργείται προς όφελος των πολιτών και σύμφωνα με τις προβλέψεις της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας. Προς τον σκοπό αυτό αναγνωρίζει τη συμβολή της Περιφέρειας Ηπείρου στην κατασκευή των αναγκαίων υποδομών. Πλέον όμως η Περιφέρεια Ηπείρου πρέπει να αντιληφθεί ότι το σύνολο των αρμοδιοτήτων πρέπει να περιέλθει στον αρμόδιο διαδημοτικό ΦοΔΣΑ όπως συμβαίνει σε ολόκληρη τη χώρα», σημειώνει στην ανακοίνωσή του και καλεί τον περιφερειάρχη να ανακαλέσει άμεσα την απόφαση ανάθεσης της υπηρεσίας μεταφοράς υπολείμματος και να παραδώσει άμεσα το σύνολο των υποδομών, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού στον αποκλειστικά αρμόδιο Φορέα Διαχείρισης Απορριμμάτων Ηπείρου.
Η σκόπιμη παράλειψη
Βέβαια, αυτό που δεν αναφέρεται στην ανακοίνωση του ΑΣΔΣΑ, είναι πως δύο από τα κοντέινερς, τα οποία έχει προμηθευτεί η Περιφέρεια Ηπείρου, χρησιμοποιούνταν ήδη από τον έως τώρα ανάδοχο, καθώς είχαν παραχωρηθεί προς χρήση στη μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων από την περίοδο της δοκιμαστικής λειτουργίας, προκειμένου να γίνεται η μεταφορά του υπολείμματος.
Κάτι, βέβαια, που δεν ήταν σε προγενέστερο χρόνο σε γνώση της διοίκησης του ΑΣΔΣΑ, αλλά προέκυψε στην πορεία διερεύνησης της υπόθεσης από την Περιφέρεια Ηπείρου και ειπώθηκε τόσο από τον περιφερειάρχη Αλέξανδρο όσο και από τον εκτελεστικό γραμματέα της Περιφέρειας Δημήτρη Σιώλο στη θυελλώδη συνάντηση στην αίθουσα του περιφερειακού συμβουλίου, στις 5 Νοεμβρίου.
Επομένως, ο εξοπλισμός δεν παραχωρήθηκε από την Περιφέρεια στον «δικό της» ανάδοχο, όπως αναφέρει ο ΑΣΔΣΑ, αλλά χρήση του έκαναν και οι προηγούμενοι ανάδοχοι, με τη διαφορά ότι η χρέωση γινόταν σαν να τον παρέχουν οι ίδιοι και όχι να τους εκχωρείται. Και προφανώς από τη στιγμή που αυτό έγινε γνωστό στη σύσκεψη, θα όφειλε ο ΑΣΔΣΑ να είχε προχωρήσει σε διαφοροποίηση των όρων στον διαγωνισμό για τη νέα ανάθεση της υπηρεσίας, κάτι που δεν προκύπτει ότι έπραξε ή είχε πρόθεση να κάνει, αφού από τη χθεσινή ανακοίνωση φαίνεται πως δεν άκουσε ή έκανε πως δεν άκουσε τη σχετική αναφορά.
«Σχέδιο εξόντωσης» καταγγέλλει το «Κοινό των Ηπειρωτών»
Σχέδιο εξόντωσης του Αναγκαστικού Συνδέσμου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Ηπείρου βλέπει η περιφερειακή παράταξη «Κοινό των Ηπειρωτών» πίσω από την απόφαση ανάθεσης από την Περιφέρεια Ηπείρου της μεταφοράς του υπολείμματος, ζητώντας της αποκατάσταση της κανονικότητας στη διαχείριση των απορριμμάτων, με την εκχώρηση όλων των αρμοδιοτήτων στην πρωτοβάθμια τοπική αυτοδιοίκηση.
«Οτιδήποτε άλλο είναι εκτροπή από την κανονικότητα και πρέπει να επέμβει η πολιτεία μέσα από τα νόμιμα όργανα ελέγχου που διαθέτει και οι νόμοι υπάρχουν για να εφαρμόζονται. Αρκετά πήγε αυτή υπόθεση», αναφέρει χαρακτηριστικά και καλεί τον περιφερειάρχη να εξηγήσει την επιλογή της αναδόχου εταιρείας «Μεταφορική Μ.Ι.Κ.Ε.». «Η εταιρεία φέρεται να είναι συμφερόντων του Αστικού ΚΤΕΛ Ιωαννίνων, που είναι εκ του νόμου “ειδικού σκοπού επιχείρηση” και απαγορεύεται να ασκεί δραστηριότητες αλλότριες από αυτές που ο νόμος της επιτρέπει», υποστηρίζει.
Αιχμηρή απάντηση σε ΑΣΔΣΑ και «Κοινό των Ηπειρωτών»
Μία αιχμηρή απάντηση εξέδωσε η Περιφέρεια Ηπείρου, αναφέροντας πως η ανακοίνωση του ΑΣΔΣΑ έρχεται να επιβεβαιώσει ότι αγνοεί τα στοιχειώδη για τον τρόπο που γινόταν η μεταφορά του υπολείμματος.
Αρχικά, επισημαίνει ότι ο ΑΣΔΣΑ δεν «υποχρέωνε» τον ανάδοχο να χρησιμοποιεί αποκλειστικά ιδιόκτητο εξοπλισμό, καθώς κοντέινερς για την εναπόθεση και τη μεταφορά του υπολείμματος είχαν παραδοθεί στο εργοστάσιο απορριμμάτων από την Περιφέρεια από τις 22 Μαρτίου 2019, δηλαδή από την έναρξη της λειτουργίας της, όπως προκύπτει από σχετικό πρωτόκολλο παράδοσης παραλαβής με σειριακούς αριθμούς. Ο έως τώρα ανάδοχος χρησιμοποιούσε και αυτόν τον εξοπλισμό και, μάλιστα, το πρωί φόρτωσε δύο κοντέινερς που είχε παραδώσει η Περιφέρεια και δεν είναι γνωστό αν τα επέστρεψε.
«Επομένως, η τιμή μονάδος που εξασφάλισε η Περιφέρεια, πέραν του 30% χαμηλότερη σε σχέση με την τιμή που εξασφάλιζε ο ΦοΔΣΑ, δεν έχει καμία σχέση με τον εξοπλισμό. Υποθέτουμε ότι μάλλον οφείλεται στο γεγονός ότι η Περιφέρεια δεν απαίτησε από τον ανάδοχο να διαθέτει ομάδα έργου με τρεις μηχανικούς πανεπιστημιακής εκπαίδευσης για να επιβλέπουν τη φόρτωση του υπολείμματος, όπως απαιτούσε ο ΦοΔΣΑ, ούτε έθεσε ως προϋπόθεση τα απορριμματοφόρα να είναι εξοπλισμένα με παγκόσμιο σύστημα εντοπισμού θέσης (GPS). Η διαδρομή είναι γνωστή και δεν κινδυνεύουν να χαθούν οι οδηγοί, η τιμή έχει οριστεί ανά χιλιόμετρο (φιξαρισμένη) και υπενθυμίζουμε ότι τα απορριμματοφόρα μεταφέρουν από τη ΜΕΑ στη Δωδώνη μέχρι το ΧΥΤΥ Ελληνικού υπόλειμμα και όχι χρηματαποστολή, ώστε να απαιτείται ο εντοπισμός της θέσης τους ανά πάσα στιγμή με GPS», σημειώνει δηκτικά.
Τέλος, απευθυνόμενη στην περιφερειακή παράταξη «Κοινό των Ηπειρωτών» και στην αναφορά της περί μη δυνατότητας της εταιρείας συμφερόντων μετόχων της Αστικό ΚΤΕΛ Α.Ε. να ασκεί τη συγκεκριμένη δραστηριότητα, απαντά ότι η ανάδοχος εταιρεία είναι νομίμως καταχωρημένη στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ) και καλεί την παράταξη Ζάψα να απαντήσει αν προτιμά να επιβαρύνονται οι πολίτες της Ηπείρου με 30% επιπλέον για να εποπτεύεται η μεταφορά του υπολείμματος από μηχανικούς πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και τα οχήματα να διαθέτουν GPS.
