Η πρόταση παρουσιάστηκε από τον διευθυντή του Μετσόβιου Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας (ΜΕΚΔΕ), καθηγητή Δημήτρη Καλιαμπάκο, κατά τη διάρκεια της ειδικής συνεδρίασης για τη συμβολή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη του δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων, στο πλαίσιο του 9ου Συνεδρίου του ΕΜΠ και του ΜΕΚΔΕ με θέμα «Όραμα, σχεδιασμός και πολιτικές για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη των ορεινών και απομονωμένων περιοχών», που πραγματοποιήθηκε από τις 26 έως τις 28 Σεπτεμβρίου στο Μέτσοβο.
Όπως τονίστηκε, τα Τζουμέρκα αποτελούν τυπικά μια ενιαία γεωγραφική και πολιτιστική ενότητα, στην ουσία όμως δεν είναι. Για να επιτευχθεί αυτό, απαραίτητη είναι η κατασκευή περιμετρικού οδικού δακτυλίου των Τζουμέρκων, που θα ενώνει τους οικισμούς Άγναντα, Καταρράκτη, Σκιαδάδες, Βουργαρέλι, Αθαμάνιο, Θεοδώριανα, Μελισσουργούς, Πράμαντα και Άγναντα. Για το τμήμα Καταρράκτη– Σκιαδάδες έχει εγκριθεί σχετική πίστωση και αναμένεται στις αρχές του 2020 η δημοπράτηση του έργου, ενώ για το τμήμα Αθαμάνιο– Θεοδώριανα έχει εγκατασταθεί ο εργολάβος και ξεκίνησαν οι εργασίες.
Για την ολοκλήρωση του δακτυλίου, όμως, πρέπει να γίνει η οδική σύνδεση Θεοδωριάνων– Μελισσουργών. Πρόκειται για σήραγγα μήκους 1.500 μ. με τις απαραίτητες προσβάσεις, με το κόστος να εκτιμάται σε περίπου 10 εκατομμύρια ευρώ για τη σήραγγα και 10 εκατομμύρια ευρώ περίπου για τις προσβάσεις.
«Το έργο αυτό ναι μεν είναι δαπανηρό, αλλά η κατασκευή του θα δώσει μεγάλη ώθηση στην ανάπτυξη των Τζουμέρκων. Θα συνδέσει τους Μελισσουργούς με τα Θεοδώριανα και κατ’ επέκταση με τα Τρίκαλα. Η σύνδεση αυτή θα είναι πολύ σημαντική για την Πράμαντα, καθώς θα τη συνδέσει μέσω σύντομης πρόσβασης με τον νομό Τρικάλων. Όταν θα γίνει η επικαιροποίηση του χωροταξικού σχεδιασμού της Ηπείρου, πρέπει το έργο αυτό να συμπεριληφθεί ως βασικό έργο για την περιοχή των Τζουμέρκων. Η ολοκλήρωση του οδικού δακτυλίου των Τζουμέρκων είναι έργο αναπτυξιακό για τον δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων αλλά και για τον δήμο Βορείων Τζουμέρκων. Θα βελτιώσει την προσβασιμότητα προς την έδρα του δήμου, το Βουργαρέλι, και θα δημιουργηθεί ενιαία γεωγραφική ενότητα με θετικές επιπτώσεις και στην πολιτισμική ενότητα», τόνισε σε παρέμβασή του ο δήμαρχος Κεντρικών Τζουμέρκων Χρήστος Χασιάκος.
Η συγκεκριμένη πρόταση, την οποία επεξεργάστηκε ο Μ. Μπόττης, ήταν μία από τις ειδικές εργασίες για την περιοχή των Κεντρικών Τζουμέρκων, που παρουσιάστηκαν από σπουδαστές και συνεργάτες του μεταπτυχιακού προγράμματος «Περιβάλλον και Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών» στην ειδική συνεδρίαση.
Ο δήμαρχος Κεντρικών Τζουμέρκων, στην ομιλία του, ξεχώρισε δύο άξονες προτεραιότητας για την περιοχή, τη βελτίωση της προσβασιμότητας και την υποστήριξη των κατοίκων, ώστε να διευκολυνθεί η καθημερινότητά τους και το βιοτικό επίπεδο συνολικά, ενώ την εκδήλωση χαιρέτισε ο περιφερειάρχης Ηπείρου, ο οποίος αναφέρθηκε στις υποστηρικτικές δράσεις της περιφέρειας για τους κτηνοτρόφους, με έμφαση στην αναγκαιότητα τυποποίησης των προϊόντων ποιότητας που παράγονται στην περιοχή.
Μεγάλο εύρος θεμάτων
Στο 9ο Συνέδριο του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και του Μετσόβιου Κέντρου Διεπιστημονικής Έρευνας συμμετείχαν πάνω από 200 άτομα ως σύνεδροι και πολλοί ακόμη ως ακροατές. Παρουσιάστηκαν 70 εισηγήσεις από καθηγητές, ερευνητές και εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης, με τις θεματικές ενότητες των εισηγήσεων να καλύπτουν ένα μεγάλο εύρος θεμάτων που αφορούν στις ορεινές και απομονωμένες περιοχές, προκαλώντας το ενδιαφέρον του κοινού καθώς και συζητήσεις.
Τις εργασίες άνοιξε ο πρύτανης του Ε.Μ.Π., καθηγητής Ι. Πασπαλιάρης, ο οποίος στην ομιλία του αναφέρθηκε στη συστηματική προσπάθεια που κάνει το Πολυτεχνείο για την έρευνα και την εκπαίδευση στις ορεινές και απομονωμένες περιοχές, μέσω του ΜΕΚΔΕ και του μεταπτυχιακού προγράμματος «Περιβάλλον και Ανάπτυξη των Ορεινών Περιοχών». Τόνισε ότι οι διοικήσεις του Ε.Μ.Π. στηρίζουν διαχρονικά τη δράση του ΜΕΚΔΕ για την ανάπτυξη των ορεινών περιοχών, ως επιστροφή μέρους του χρέους προς τους ιδρυτές και ευεργέτες του ιδρύματος.
Ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέξανδρος Καχριμάνης αναφέρθηκε στις προσπάθειες και τις δράσεις της περιφέρειας για την υποστήριξη των ορεινών περιοχών, καθώς και στην ανάγκη της συνέργειας μεταξύ κεντρικού κράτους, περιφέρειας και δήμων, για να υπάρξει ολοκληρωμένη και αποτελεσματική πολιτική ενίσχυσης των περιοχών αυτών, ενώ ο δήμαρχος Μετσόβου Κώστας Τζαφέας τόνισε τη διαχρονική, στενή συνεργασία μεταξύ του δήμου και του ΜΕ.Κ.Δ.Ε.
Η εναρκτήρια ομιλία του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε από τον διευθυντή του ΜΕΚΔΕ, καθηγητή Δ. Καλιαμπάκο, ο οποίος αναφέρθηκε στη συμβολή του ΜΕΚΔΕ στην αναγέννηση των ορεινών και απομονωμένων περιοχών. Ανέλυσε τη σημασία των ορεινών περιοχών για τον πλανήτη, αναφέρθηκε στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και προβλήματα των ορεινών περιοχών της Ελλάδας και παρουσίασε τη δράση του ΜΕΚΔΕ. Κατέληξε στο ότι για το ξαναζωντάνεμα των ορεινών περιοχών χρειάζεται μια δημιουργική σύζευξη της νέας γενιάς, της επιστήμης και της τεχνολογίας με τα χαρακτηριστικά των ορεινών κοινωνιών, που έχουν διαμορφωθεί προσαρμοζόμενα με πείσμα και εφευρετικότητα στις δύσκολες συνθήκες των βουνών.
Τη δεύτερη ημέρα πραγματοποιήθηκαν έξι συνεδριάσεις στα αντικείμενα της περιφερειακής ανάπτυξης, των νέων τεχνολογιών, της ενέργειας, της προστασίας του τοπίου και της πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ το πρόγραμμα της τρίτης ημέρας περιελάμβανε συνεδριάσεις στα αντικείμενα των φυσικών καταστροφών και της τοπικής ανάπτυξης.
Η καταληκτική συνεδρίαση είχε ως προσκεκλημένο ομιλητή τον Christopher King, λάτρη και ερευνητή της ηπειρώτικης μουσικής, ο οποίος αναφέρθηκε στη σημασία της μουσικής για την Ήπειρο, τη διατήρηση της αυθεντικότητάς της στο πέρασμα του χρόνου και τη συλλογική μέθεξη των πανηγυριών. Η ομιλία του διανθίστηκε με ηχογραφήσεις του Μεσοπολέμου – δείγματα αυθεντικών εκτελέσεων σκοπών της Ηπείρου από δίσκους 78 στροφών. Παρουσίαση για τη μουσική της Ηπείρου πραγματοποίησε και ο διευθυντής του ΜΕ.Κ.Δ.Ε., προλογίζοντας τον Christopher King, o οποίος ανέδειξε το γεγονός ότι η παραδοσιακή μουσική και ο χορός στην Ήπειρο μπορεί να είναι φορείς των πιο έντονων συναισθημάτων, χωρίς να τα ευτελίζουν, όπως γίνεται στα κακέκτυπα της λαϊκής μουσικής.
