Κατηφορίζω τη Λεωφόρο Δωδώνης. Μπροστά μου, με βήμα χοροπηδητό, ένα άτομο που φορά t-shirt με στάμπα «Proud to be homo» και κοντό ροζ παντελονάκι που αναδεικνύει τα αποτριχωμένα του πόδια, σπρώχνει ένα παιδικό καρότσι, ενώ συγχρόνως μιλάει μόνο του, σαν χαριτωμένος σχιζοφρενής, στο bluetooth του τηλεφώνου του. Ένα δεύτερο πιο κοντό άτομο προσπερνάει το πρώτο βιαστικά. Το δεύτερο φοράει στενά παντελόνια, επικρατούσα πλέον εκδοχή του γυναικείου ντυσίματος, που αναδεικνύουν καμπύλες και σεξουαλικότητα, αλλά δεν τολμάω να απλώσω το βλέμμα μου επάνω του μήπως και θεωρηθεί συμπεριφορά σεξιστική, προσβλητική της προσωπικότητάς του.
Το εκτεθειμένο στα βλέμματα των άλλων γυμνό μέρος των σωμάτων και των δύο αυτών ατόμων είναι γεμάτο tatoo, στις γάμπες, στα χέρια, στον αυχένα. «Αφού δεν μπορώ να αλλάξω τον κόσμο, ας αλλάξω τουλάχιστον το σώμα μου» τα φαντάζομαι να μου λένε. Γιατί όχι, σκέφτομαι με τη σειρά μου. Αφού με τη βοήθεια της ιατρικής και της επιστήμης γενικότερα, τα σύγχρονα άτομα έχουν πλέον τη δυνατότητα, ως άλλοι θεοί, να επινοήσουν και να δημιουργήσουν από την αρχή τον εαυτό τους, τις γυναίκες τους, τα παιδιά τους. Εκ του μηδενός, να αποδώσουν στα δημιουργήματά τους όποιο χαρακτηριστικό επιθυμούν: φύλο, όνομα, σεξουαλική ταυτότητα, οποιονδήποτε κοινωνικό καθορισμό. Μέσα σε ένα ευρύ πλαίσιο ελευθερίας και αυξημένων ατομικών δυνατοτήτων, τα άτομα μπορούν να επιλέξουν ακόμα και ποιον ρόλο θα υιοθετήσουν, αυτό του πατέρα ή της μητέρας, μια επιλογή που δεν συνδέεται πλέον με καμία προϋπόθεση, ούτε καν βιολογική. Ό,τι θέλουν, αν το θέλουν. Έτσι σκέφτονται πια! Για αυτό και μιλούν για γονέα 1, 2 ή 3… Αφού τα φύλα θεωρούνται αποκλειστικά κοινωνικές κατασκευές. Και εμείς, μικροί θεούληδες, να τα διαλέγουμε σαν προϊόντα από τα ράφια του super-market.
Το σεξ για τους περισσότερους από αυτούς τους νέους ανθρώπους έχει χάσει την παλαιότερη φαντασιωσική του ισχύ. Δεν κατοικεί πλέον στον προθάλαμο του Παράδεισου, όπως συνέβαινε παλαιότερα. Αποτελεί πλέον μια στιγμιαία απόλαυση, που συνοδεύει τις πέντε-έξι συσπάσεις των εσωτερικών μυών των γεννητικών οργάνων τους. Κάτι που προσφέρεται πανεύκολα από διάφορες διαδικτυακές πλατφόρμες, όπου συναντιούνται αποφασισμένοι συναινούντες ενήλικες. Χωρίς επιπτώσεις, έρωτες και συναισθηματισμούς. Οι σχέσεις έχουν γίνει πλέον PR, τα περισσότερα άτομα πηδούν δεν αγαπούν, κι αν αγαπούν δεν διπλώνουν, κι αν διπλώνουν δεν χάνονται ο ένας μέσα στον άλλον, συνεχίζουν ακάθεκτα τη μονήρη -πλην όμως ελεύθερη- πορεία τους! Γιατί, περισσότερο κι από τη στιγμιαία ηδονή, αυτό που επιθυμούν είναι να διατηρούν διαρκώς ανοικτές τις επιλογές τους, να παραμένουν διαρκώς έτοιμοι να δράττουν κάθε νέα ευκαιρία που μπορεί να τους παρουσιαστεί σε αυτή τη ρευστή πραγματικότητα που τους περιβάλλει.
Στο γενικότερο αυτό πλαίσιο, η σεξουαλικότητα του καθενός οφείλει να εξερευνηθεί. Και η ετερόφυλη σεξουαλικότητα δεν αποτελεί τη μοναδική έκφρασή της, μάλλον θεωρείται passe. Όχι, δεν στοχοποιείται. Απλώς δεν θεωρείται trendy επιλογή. Γενικώς δεν αναφέρεται, σαν να μην υπάρχει. Αντίθετα, mainstream είναι να προβάλλεται ο ΛΟΑΤΚΙ+ προσανατολισμός: στις ταινίες, στα βιβλία, στα σάιτς του διαδικτύου, στην τηλεόραση, στον διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision. Ή έστω η ασεξουαλικότητα, γιατί άλλωστε να ιδρώνεις;
Ξεκουράζομαι για λίγο στην Όαση, σκρολάροντας στo internet. Διαβάζω μια είδηση που βγαίνει πρώτη: το Jason-Αντιγόνη, που το 2017 διεκδίκησε δικαστικά το δικαίωμά του να είναι το πρώτο non binary άτομο στην Ελλάδα, νοιώθει πλέον Ιάσων και βρίσκεται σε σχέση με τον Δημήτρη. «Το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό ως προς το φύλο και τη σεξουαλικότητα είναι αέναο», λέει. Σκέφτομαι πως όλα αυτά συμβαίνουν σε μια Ελλάδα που δεν έχει πλέον καμία σχέση με αυτή που υπήρχε μόλις 30 χρόνια νωρίτερα. Τότε που ολόκληρος Ανδρέας Παπανδρέου χρειάστηκε να νεύσει στη Δήμητρα πάνω στο αεροπλάνο, για να μπορέσει να γίνει αυτή, η γκόμενα, αποδεκτή ως η νέα νόμιμη σύντροφος. Στη σημερινή Ελλάδα, που το 35% των γάμων οδηγούνται σε διαζύγιο, κάτι τέτοιο βέβαια δεν χρειάζεται. Φαίνεται τόσο ξεπερασμένο. Τώρα, ο αρχηγός του μείζονος αντιπολιτευτικού κόμματος -που ανήκει στην ομάδα των αριστερών ευρωπαϊκών κομμάτων, μπορεί να είναι ένας πάμπλουτος από την Αμερική, να κάνει ολόκληρη προεκλογική εκστρατεία επιδεικνύοντας μόνο τη φάτσα του, να είναι gay και μάλιστα να έχει παντρευτεί φόρα παρτίδα τον σύζυγο του στη λεβεντογέννα πατρίδα του! Μετανεωτερική εποχή κατάρρευσης όλων των παραδοσιακών ταυτοτήτων (εντοπιότητας, πολιτικών, θρησκευτικών, σεξουαλικών)!
Όταν το άτομο με το κοντό ροζ παντελονάκι και το queer t-shirt και το άλλο με τον ταχύ βηματισμό επιστρέψουν στα σπίτια τους, πιθανότατα μόλις μπουν, θα συναντήσουν τα σκυλιά ή τα γατιά τους που δεσπόζουν για να νοιώθουν τν θαλπωρή των ψυχών τους, θα κάνουν ένα ντους-σπονδή στο υπερεκτιμημένο ως αξία σώμα τους, θα παραγγείλουν φαγητό με delivery, ίσως vegan, (σπανιότατα μαγειρεύουν, κι αν μαγειρεύουν, το κάνουν από χόμπι, όχι καθημερινό καταναγκασμό), θα κοιτάξουν λίγο το lap-top τους, και θα (συνεχίσουν να) «μιλούν» στο τηλέφωνο. Θα «μιλούν» με μηνύματα, γραπτά, πολλά, κοφτά. Συμμετέχοντας σε πολλές ομάδες, στέλνοντας και λαμβάνοντας μηνύματα με άλλους, έχοντας την αίσθηση της πλήρους επικοινωνίας μαζί τους! Κι ας μην τους βλέπουν, κι ας μην τους ακούν, κι ας μην τους αγγίζουν, με τα γραπτά μηνύματα τους μόνο! «Μιλώντας» και επικοινωνώντας στην καινούργια τους γλώσσα, τη «συμπεριληπτική». Τη μόνη πολιτικά ορθή γλώσσα σήμερα. Που απαγορεύει π.χ. τη γενικευμένη χρήση του αρσενικού γένους όταν αναφέρεται κανείς σε μη συγκεκριμένο άτομο ή τη χρήση γένους χωρίς την συγκατάθεση του αναφερόμενου (π.χ. δεν λέμε άντρας ή γυναίκα αλλά άτομο, τα φοιτητά). Που απαγορεύει να επονομάζεται μια γυναίκα από τον αρσενικό όρο του επαγγέλματός της (π.χ. δικάστρια όχι δικαστής, πρυτάνισσα όχι πρύτανης, βουλεύτρια όχι βουλευτής). Που απαγορεύει στα έντυπα, τα εξώφυλλα τους να απεικονίζουν μόνο άνδρες. Και επιβάλλει λογοκριτές («αναγνώστες ευαισθησίας» τους ονομάζουν πλέον), που αναλαμβάνουν την προσαρμογή των κειμένων τους στις επιταγές της νέας αυτής γλώσσας. Συμπεριληπτική γλώσσα, μια γλώσσα που στοχεύει στο να αλλάξει τη σκέψη των ατόμων και να υπερασπιστεί την νέα τάξη πραγμάτων. Γιατί, ως γνωστόν, η γλώσσα δεν είναι απλά το μέσο για τη μετάδοση της σκέψης, ούτε είναι δευτερεύουσα σε σχέση με το γεγονός που περιγράφει. Η γλώσσα αποτελεί κοινωνική πράξη, σύμβολο από το οποίο προκύπτει μια νέα κοινωνικότητα, περιβάλλον το οποίο διαμεσολαβεί την πραγματικότητα, πολλές φορές το σήμα το ίδιο!
Σκέπτομαι πως, αν και υπήρξα ένας από τους πολλούς υποστηρικτές του αγώνα για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αυτονομίας του κάθε ανθρώπου, η σημερινή εξέλιξη των πραγμάτων είναι διαφορετική από αυτή που φανταζόμουν. Όταν πάλευα για τα δικαιώματα αυτά, το έκανα γιατί ήλπιζα ότι η κοινωνική αποδοχή τους θα βελτίωνε εν τέλει τα δικαιώματα των γυναικών, των παιδιών, των έγχρωμων, των αλλόθρησκων, των ανθρώπων με ψυχιατρικά προβλήματα, των ατόμων με αναπηρία, των μεταναστών, όλων των καταπιεσμένων της γης τέλος πάντων. Μέχρις εκεί. Αυτό όμως που σήμερα ζούμε είναι τελείως διαφορετικό. Έχει συντελεστεί βέβαια μια μικρή πρόοδος στις ζωές όλων αυτών των ανθρώπων, αλλά έχουν συντελεστεί επίσης σημαντικές αλλαγές και στις ζωές όλων των υπόλοιπων ανθρώπων. Ίσως γιατί, μαζί με τις ιδέες που τελικά επικράτησαν, ταυτόχρονα επισυνέβησαν και άλλες κοινωνικές αλλαγές (επικράτηση φιλελεύθερης ιδεολογίας, παγκοσμιοποίηση, μετανεωτερικότητα, ραγδαία τεχνολογική ανάπτυξη, διαδίκτυο, Τεχνητή Νοημοσύνη κ.ά.), και όλα μαζί και ταυτοχρόνως οδήγησαν σε τεκτονικές αλλαγές όλη την κοινωνία.
Σήμερα, 60 χρόνια από τη γέννηση των Νέων Κοινωνικών Κινημάτων που άνοιξαν «το παιχνίδι» στη δεκαετία του 1960, η τωρινή νέα τάξη ιδεών και αξιών δεν έχει μόνους υποστηρικτές τα σχεδόν εξαφανισμένα αριστερά πολιτικά κόμματα, τους νέους ανθρώπους και τις οργανώσεις των ενεργών πολιτών, συμπεριλαμβανομένης και της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Δίπλα στα κόμματα της αριστεράς, πλέον και κόμματα της φιλελεύθερης δεξιάς ή κεντροδεξιάς έχουν υιοθετήσει την ιδέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι νέες γενιές, με ευαισθησία αλλά χωρίς την οργή παλαιότερων γενεών, συνεχίζουν να ακολουθούν αλλά δεν υποδεικνύουν πλέον τον δρόμο. Στον πυρήνα της νεωτερικής κουλτούρας, σαν κουκούτσι στο φρούτο, παραμένουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και ιδιαίτερα αυτές της πολύ δραστήριας ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Υποστηρίζοντας ιδέες που έχουν έρθει για να μείνουν. Και όλο το πράγμα δεν φαίνεται να είναι μια απλή διαπάλη ιδεών, που, ως συνήθως, σαν εκκρεμές πότε γέρνουν προς τη μια μεριά και πότε προς την άλλην. Σήμερα μοιάζει σαν μια νέα κατάσταση πραγμάτων να έχει έρθει, να έχει επιβληθεί, και να μην έχει καμία πρόθεση να αποχωρήσει.
Στα πλαίσια αυτής της νέας κατάστασης, πολλές παλαιότερες αξίες, παλαιότερες συνήθειες, παλαιά παραδείγματα έχουν αμφισβητηθεί ή έχουν τελείως ακυρωθεί (cancel culture). Και, όπως οι παλαιές αξίες, οι παλαιές συνήθειες, τα παλαιά παραδείγματα εκπαραθυρώνονται από την πραγματικότητά, πολλοί από τους παλαιότερους φτάνουν να νοιώθουν ξένοι μέσα στα ίδια τους τα σπίτια. Αλλοτινές πλειοψηφικές απόψεις μετατρέπονται τώρα σε αιρετικές ή φοβικές και όλα μοιάζουν διαφορετικά, ορίζονται διαφορετικά. Οδηγώντας στην αποπομπή του οικείου από τις ζωές τουλάχιστον των παλαιότερων ανθρώπων. Και δίπλα σε αυτούς, που νοιώθουν το αίσθημα του αλλόκοτου να τους ζώνει όλο και περισσότερο, υπάρχει πολύς ακόμα κόσμος που, ενώ θέλει να παραμείνει μαζί με τους υπόλοιπους, αδυνατεί να καταλάβει τι είναι ακριβώς εκείνο που οφείλει να κάνει για να συνεχίσει να ακολουθεί τον βηματισμό της κοινωνίας αυτής. Μιας κοινωνίας που προχωρά χωρίς να κοιτά τη δική τους μελαγχολία. Έτσι πάντα δεν συνέβαινε;
