Η πέτρινη γειτονιά του Πλάτανου, αρχές της δεκαετίας του 1930
ΚαθημερινάΑίθουσα Σύνταξης

Εικόνες των Ασπραγγέλων πριν την καταστροφή στο ίδρυμα Γκανή

Με τη φράση του ιστορικού Ιωάννη Λαμπρίδη «Δοβρά, χωρίον το πάντων ολβιώτερον», με την οποία περιέγραψε την οικονομική ανάπτυξη του χωριού αυτού τον 19ο αιώνα, παρουσιάζεται στο κοινό της πόλης των Ιωαννίνων μια φωτογραφική περιήγηση στους Ασπραγγέλους Ζαγορίου πριν από την καταστροφή τους από τους Ναζί τον Ιούλιο του 1943.

Την έκθεση φωτογραφίας, που διοργανώνει το Ίδρυμα Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή, επιμελήθηκαν τα μέλη του Δ.Σ. του Πολιτιστικού Συλλόγου Ασπραγγέλων, ενός σωματείου που δραστηριοποιείται στην περιοχή του Ζαγορίου από το 1979.
Η Δοβρά, που το 1928 μετονομάστηκε σε «Ασπράγγελοι», ανήκει στα χωριά του κεντρικού Ζαγορίου. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.000 μ. στις νότιες πλαγιές του όρους Μιτσικέλι. Ο μικρός αρχικά αγροτικός οικισμός εξελίχθηκε σε μεγάλο χωριό, στις αρχές του 18ου αιώνα, με διαδοχικές συνενώσεις με μικρότερους οικισμούς που βρίσκονταν στα πέριξ του. Οι κάτοικοι επιδόθηκαν από νωρίς στο εμπόριο, οδηγώντας το χωριό σε μια αξιοθαύμαστη οικονομική άνοδο, η οποία εκτείνεται από τα τέλη του 18ου αιώνα, οπότε και χτίζεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου (1778) μέχρι και τις παραμονές του Β’ παγκοσμίου πολέμου, όπου παρατηρείται αυξημένη οικοδομική δραστηριότητα ανέγερσης μεγαλοπρεπών οικιών. Ως χώροι υποδοχής των δοβριανιτών εμπόρων σημειώνονται, μεταξύ άλλων, η Βλαχία, η Μπογδανία, η Βουλγαρία, η Μακεδονία, η Θράκη, η Κωνσταντινούπολη, η Σμύρνη, η Αθήνα, το Κάιρο, η Αλεξάνδρεια και η Αμερική.
Πτυχές της οικονομικής αυτής ανόδου και της παράλληλης κοινωνικής εξέλιξης προσπαθεί να προσεγγίσει η παρούσα έκθεση, μέσα από 80 περίπου φωτογραφίες, που χρονολογούνται από τα τέλη του 19ου αιώνα έως και τις αρχές της δεκαετίας του 1940. Οι φωτογραφίες χωρίζονται σε θεματικές ενότητες που αποτυπώνουν την Ιερά Μονή Ασπραγγέλων, τον οικιστικό ιστό του χωριού με τις πετρόκτιστες ιδιωτικές οικίες και δημόσια κτήρια, όπως το Σχολείο και τους ναούς, κοινωνικές εκδηλώσεις, στιγμιότυπα καθημερινής ζωής, οικογενειακές φωτογραφίες, πορτραίτα κ.ά. Μεταξύ των φωτογραφιών της έκθεσης συγκαταλέγονται και ορισμένες καταξιωμένων φωτογράφων, όπως του Σπύρου Μελετζή, της Νέλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη (Nelly’s), της Έλλης Παπαδημητρίου και του Γιαννιώτη Απόστολου Βερτόδουλου.
Το Ίδρυμα «Ιωσήφ και Εσθήρ Γκανή» (Σούτσου 26) λειτουργεί Δευτέρα έως Παρασκευή, από τις 9 το πρωί έως τις 2 το μεσημέρι, καθώς και κάθε Τετάρτη από τις 6 το απόγευμα έως τις 9 το βράδυ. Τηλέφωνο για πληροφορίες 2651036517.

«Με αυτούς Οδηγούς, προχωράμε…»

Παράλληλα, συνεχίζεται η έκθεση ομαδικής ζωγραφικής, γλυπτικής και χαρακτικής προσωπογραφιών ηπειρωτών ευεργετών και λογίων «Με αυτούς Οδηγούς, προχωράμε…», που αποτελεί τη συμμετοχή του Ιδρύματος Γκανή στις γιορτές των 200 χρόνων από την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον τουρκικό ζυγό, με δεδομένο πως το ιστορικό φαινόμενο του Ευεργετισμού, ο Ηπειρωτικός Διαφωτισμός, η Λογιοσύνη, οι Σχολές των Ιωαννίνων συνέβαλαν αποφασιστικά στον απελευθερωτικό αγώνα κατά των Τούρκων. Στόχος της έκθεσης είναι να υπενθυμίσει και να τιμήσει την τεράστια σημασία και συμβολή της περιοχής μας στην απελευθέρωση της χώρας.
Οι καλλιτέχνες, οι οποίοι συμμετέχουν, είναι (με αλφαβητική σειρά) οι Μιράντα Βλαχοπούλου, Χριστόδουλος Γκαλντέμης, Ελένη Γκοντού, Δήμητρα Γούση, Αντώνης Κέλλης, Χρήστος Λάμπρου, Μαρία Λιτσοπούλου, Γιώργος Μήτσης, Άννα Μπενάκη, Λένα Ναυρόζογλου, Πέννυ Νουτσοπούλου, Οδυσσέας Σέλιος, Βασίλειος Σταύρου, Γεώργιος Τσιούρης και Έφη Χλίτσιου. Επίσης ευχαριστεί τους κορυφαίους γιαννιώτες γλύπτες Κώστα Καζάκο, Θόδωρο Παπαγιάννη, Νίτσα Παπακώστα και Κυριάκο Ρόκο, οι οποίοι δώρισαν ή δάνεισαν στο Ίδρυμα γλυπτά έργα τους, που κοσμούν δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους της περιοχής μας, καθώς και τον χαράκτη – γλύπτη Δημήτρη Τσιρογιάννη, που φιλοτέχνησε τη Ζωσιμαία Σχολή.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως το τέλος του 2021.

Σχετικά άρθρα

«Αθλητισμός και αδερφοσύνη» στο Photometria Photography Center

«Ζαγορίσιες κασέλες» στο ημερολόγιο του Πολιτιστικού Συλλόγου Ασπραγγέλων

Έκθεση φωτογραφίας του Χρήστου Σωτηρόπουλου στο PPC