«Τα πανεπιστήμια χρειάζονται μια περίοδο ηρεμίας για να ασχοληθούν με τα ακαδημαϊκά και ερευνητικά ζητήματα. Τα τελευταία εννέα χρόνια έχουμε δει πολλές αλλαγές στο διοικητικό πλαίσιο, που δημιουργούν μεγάλη εσωστρέφεια. Δημιουργούν εντάσεις στα πανεπιστήμια για τον τρόπο διοίκησης, ενώ έχουμε αφήσει και χάνουμε χρόνο στο να ασχοληθούμε με την κυρίως δουλειά των πανεπιστημίων, που είναι η εκπαίδευση και η έρευνα», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρύτανης Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, ο οποίος αύριο θα συμμετέχει στην έκτακτη Σύνοδο Πρυτάνεων στην Αθήνα, όπου παρόντες θα είναι η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως και ο υφυπουργός, αρμόδιος για τα θέματα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Βασίλης Διγαλάκης.
Η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας είχε καλέσει, μέσω επιστολής, την ακαδημαϊκή κοινότητα, να τοποθετηθεί και να υποβάλει απόψεις για πέντε βασικές ενότητες, που αφορούν κατά βάση την αποτελεσματικότητα των θεσμών διοίκησης, την οικονομική διαχείριση και προσέλκυση επιπλέον πόρων, την αξιολόγηση και πιστοποίηση της ποιότητας και τα προγράμματα σπουδών. Όπως ανέφερε η υπουργός Παιδείας στην εν λόγω επιστολή, κεντρική κατεύθυνση της νομοθετικής πρωτοβουλίας που θα πάρει το υπουργείο, θα είναι «η ενίσχυση της αυτονομίας και αυτοδιοίκησης των Ιδρυμάτων, καθώς και δημιουργία των κατάλληλων εκείνων θεσμών, μηχανισμών και κινήτρων που θα εμπεδώσουν Ακαδημαϊκά Ιδρύματα πιο σύγχρονα και εξωστρεφή, αξιολογούμενα, πιο ανταγωνιστικά και σε κοινό βηματισμό με την αγορά εργασίας».
Η ακαδημαϊκή κοινότητα είχε κληθεί να τοποθετηθεί και να καταθέσει τις προτάσεις της μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου, οπότε στην αυριανή Σύνοδο αναμένεται να γίνουν οι πρώτες «ζυμώσεις».
Το πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ωστόσο, αν και εκτίμηση του κ. Αλμπάνη, όπως διατυπώθηκε σε συνέντευξη Τύπου, είναι πως «είμαστε πάρα πολύ μακριά ακόμα από τον καινούργιο νόμο», φρόντισε ήδη να διαμορφώσει θέση, η οποία αποτυπώνεται σε ένα 17σελιδο κείμενο, όπου καταγράφονται κυρίως ενστάσεις και παρατηρήσεις, με τις συμφωνίες να είναι ελάχιστες. Σαφής πρόθεση είναι να προλάβει το υπουργείο, πριν διαμορφώσει την τελική του πρόταση, καθώς η κ. Κεραμέως έχει δηλώσει ότι στόχος της είναι να προχωρήσει σε νόμο-πλαίσιο για τα ΑΕΙ μέχρι το τέλος του έτους.
Οι θέσεις του πανεπιστημίου
Κατηγορηματικά αντίθετη στην επαναφορά του Συμβουλίου Διοίκησης είναι η Σύγκλητος του πανεπιστημίου Ιωαννίνων, θεωρώντας επαρκές το σημερινό πλαίσιο για τα όργανα διοίκησης. «Θα πρέπει να εφαρμοστεί τουλάχιστον για 5-10 χρόνια για να καταγραφούν οι αδυναμίες», τόνισε ο κ. Αλμπάνης, εξηγώντας πως η αρνητική στάση στα Συμβούλια Διοίκησης εδράζεται στο ότι θα δημιουργηθούν προβλήματα διαρχίας με την ανακατανομή διοικητικών αρμοδιοτήτων, αλλά κυρίως στην αρνητική εμπειρία κατά την προηγούμενη περίοδο εφαρμογής τους, όταν η εμπλοκή τους είχε δημιουργήσει ένταση και συγκρούσεις.
Θετικά αντιμετωπίζεται η πρόταση για γενικό γραμματέα, ο οποίος όμως δε θα έχει τον ρόλο μάνατζερ, που δε λογοδοτεί, αλλά θα επιβλέπει και θα συντονίζει τις υπηρεσίες, κάτω από τον έλεγχο του πρυτανικού συμβουλίου.
Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση, θέση του πανεπιστημίου είναι πως για όλα τα ΑΕΙ θα πρέπει να υπάρχει χρηματοδότηση, που καλύπτει τις πάγιες και ανελαστικές δαπάνες (ενέργεια, συντήρηση κτιρίου και εξοπλισμού, συντήρηση εργαστηρίων, σίτιση και στέγαση των φοιτητών). Από εκεί και πέρα, εκφράζεται η επιθυμία ανανέωσης του αλγόριθμου με βάση τον οποίο γίνεται η κατανομή κονδυλίων, λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό των φοιτητών, τον χαρακτήρα των τμημάτων (εργαστηριακά, κλινικά, θεωρητικά) και τον αριθμό των καθηγητών και των ερευνητικών ομάδων.
Αντίθεση υπάρχει και για τη δημιουργία ξενόγλωσσων προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών, καθώς και στα εξ αποστάσεως προγράμματα, που καταλήγουν σε πτυχία. «Δεν μπορεί στη σημερινή συγκυρία, όταν υπάρχει υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση, όπου αρκετά συμβατικά τμήματα έχουν δυσκολία να λειτουργήσουν, να μπαίνουν και αυτές οι υποχρεώσεις. Φοβούμαστε ότι θα οδηγήσουν έναν σηματικό αριθμό διδασκόντων να αφήσει τα προπτυχιακά και να πέσει το επίπεδο των προπτυχιακών σπουδών. Θεωρούμε πως έμφαση πρέπει να δοθεί στα υπάρχοντα τμήματα», ανέφερε ο Τρ. Αλμπάνης.
Σε σχέση με τα μεταπτυχιακά, το πανεπιστήμιο Ιωαννίνων θέλει να συνεχίσει χωρίς τον καθορισμό διδάκτρων, έχοντας, όπως ανέφερε ο πρύτανης, δημιουργήσει μια παράδοση ανάλογη με αυτή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Εκτίμησε, μάλιστα, πως η θέσπιση διδάκτρων θα διώξει πολλούς καλούς φοιτητές από τα Γιάννενα.
Αρνητική είναι η Σύγκλητος και στο ενδεχόμενο καθιέρωσης ανώτατου χρονικού ορίου ολοκλήρωσης σπουδών, με τον κ. Αλμπάνη να κάνει λόγο για αντιακαδημαϊκό μέτρο, που δεν υπάρχει σε κανένα ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο. «Δε δημιουργεί κόστος και είναι θέμα των τμημάτων να λάβουν μέτρα για να μη φτάνουν οι φοιτητές στο πτυχίο, χρωστώντας μαθήματα από το 1ο έτος. Είναι ακαδημαϊκό θέμα και εντάσσεται στο αυτοδιοίκητο του πανεπιστημίου», σημείωσε.
Το πανεπιστήμιο Ιωαννίνων δε διαπιστώνει, επίσης, την αναγκαιότητα θέσπισης βάσης εισαγωγής, με τον κ. Αλμπάνη να κάνει λόγο για ένα τεχνικό θέμα, που εν πολλοίς προκύπτει και από τη δυσκολία των βασικών μαθημάτων. Το πανεπιστήμιο έχει προχωρήσει στην κατανομή του αριθμού των φοιτητών ανά βαθμό σε κάθε τμήμα, διαπιστώνοντας ότι ο κύριος αριθμός των φοιτητών είναι πάνω από τη βάση.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τα διετή προγράμματα σπουδών, ο κ. Αλμπάνης τόνισε πως μπορούν να συμβάλουν στην τεχνολογική εκπαίδευση και εξέφρασε τη διαφωνία του με την απόφαση αναστολής της λειτουργίας για όσα ήταν έτοιμα.
Αντιδρά και ο ΣΥΡΙΖΑ
Για προσπάθεια επαναφοράς δοκιμασμένων και αποτυχημένων θεσμών, έμμεση ιδιωτικοποίηση, μείωση της χρηματοδότησης και «κλείσιμο της πόρτας» σε χιλιάδες νέους υποψήφιους φοιτητές, κάνει λόγο η Επιτροπή Ελέγχου Κοινοβουλευτικού Έργου Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ, αναπληρώτρια τομεάρχης στην οποία είναι η βουλευτής Ιωαννίνων Μερόπη Τζούφη.
«Η ουσιαστική αναβάθμιση της Δημόσιας Παιδείας απαιτεί τη σταδιακή αύξηση της δημόσιας δαπάνης, την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος και τη χρηματοδότηση των υλικοτεχνικών υποδομών. Οι εξαγγελίες του Υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων, οι καθυστερήσεις και η ακύρωση των διορισμών από την Κυβέρνηση συγκλίνουν προς το αντίθετο και όλα τα ερωτήματα προς την ακαδημαϊκή κοινότητα, όσο εύσχημα και καλά διατυπωμένα να είναι, δεν μπορούν να κρύψουν το ζοφερό μέλλον που σχεδιάζεται», τονίζεται σε ανακοίνωση.
«Δεν επείγει το Τμήμα Διερμηνείας»
Τη διασαφήνιση των προθέσεων της κυβέρνησης σε ό,τι αφορά τα 37 νέα τμήματα των πανεπιστημίων, που δε λειτουργούν, αναμένει το πανεπιστήμιο Ιωαννίνων για να λάβει αποφάσεις για τη λειτουργία του Τμήματος Διερμηνείας και Μετάφρασης του πρώην ΤΕΙ στην Ηγουμενίτσα.
Παρά τις συντονισμένες πιέσεις που ασκούνται από παράγοντες της Θεσπρωτίας, μεταξύ των οποίων οι δύο βουλευτές, αλλά και ο δήμος Ηγουμενίτσας, που προχώρησε πριν λίγες ημέρες στην έκδοση ψηφίσματος, ο Τριαντάφυλλος Αλμπάνης άφησε ξεκάθαρα να διαφανεί πως δεν πρόκειται να ληφθούν άμεσα οι όποιες αποφάσεις. Όπως τόνισε, είναι αποκλειστικά στις αρμοδιότητες της Συγκλήτου να αποφασίσει τη λειτουργία του, εφόσον κρίνει πως υπάρχουν οι δυνατότητες. «Αυτή η υποχρέωση έχει χρονικό ορίζοντα να συζητηθεί έως τις 30 Απριλίου. Κάποια στιγμή η Σύγκλητος θα το συζητήσει. Θεωρούμε ότι δεν επείγει αυτή τη στιγμή», ανέφερε.
Τόνισε, τέλος, ότι για το Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων, που συνεχίζει να λειτουργεί, έχει ζητηθεί από το υπουργείο να υπάρξει αντιστοίχηση μαθημάτων για τους φοιτητές, οι οποίοι δε θα έχουν ολοκληρώσει τις σπουδές τους.
