Η εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Τοπικό Συμβούλιο Δελβινακίου, αποτελεί σημείο αναφοράς για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και της εθνικής ενότητας, φέρνοντας κοντά τρεις τόπους που συνδέονται μέσα από τη ζωή και τη θυσία του ήρωα: το Πωγώνι, τα Σφακιά και την Αγία Νάπα.
Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν με εκκλησιασμό στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ακολούθησαν επιμνημόσυνη δέηση και κατάθεση στεφάνων στην προτομή του ήρωα, παρουσία αντιπροσωπειών από τους Δήμους Αγίας Νάπας και Σφακίων, με τους οποίους ο Δήμος Πωγωνίου είναι αδελφοποιημένος.
Η τελετή συνεχίστηκε στο πρώην αρρεναγωγείο-παρθεναγωγείο Δελβινακίου, ένα ιστορικό κτίριο που ο Δήμος Πωγωνίου ανέδειξε ως πολιτιστικό φάρο της περιοχής.
Στον χαιρετισμό της, η εντεταλμένη περιφερειακή σύμβουλος Γιούλα Μητροκώστα σημείωσε ότι ο Χατζημιχάλης Νταλιάνης τιμάται όχι μόνο ως τοπικός ήρωας, αλλά ως πανελλήνιο σύμβολο αγώνα και αξιών, με τον δήμαρχο Πωγωνίου Κώστα Καψάλη να συνεχίζει τον συλλογισμό της, λέγοντας πως η δράση και η θυσία του ξεπέρασαν τα στενά γεωγραφικά όρια του Πωγωνίου και άφησαν ανεξίτηλο αποτύπωμα στην εθνική μας ιστορία. «Ο Χατζημιχάλης Νταλιάνης δεν ήταν ένας συνηθισμένος αγωνιστής. Από νεαρή ηλικία, ως έμπορος στη Βιέννη και την Τεργέστη, απέκτησε οικονομική άνεση, όμως το πάθος του για την ελευθερία της πατρίδας τον ώθησε να τα αφήσει όλα πίσω και να αφιερωθεί στον μεγάλο σκοπό της Επανάστασης. Ως μέλος της Φιλικής Εταιρείας, διέθεσε όχι μόνο την περιουσία του, αλλά και τη ζωή του για την αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού. Η πιο ένδοξη και τραγική στιγμή της πορείας του ήταν η μάχη του Φραγκοκάστελλου στην Κρήτη, το 1828. Επικεφαλής ενός σώματος ιππέων, επέλεξε να υπερασπιστεί μέχρι τέλους την ελευθερία, αντιμετωπίζοντας τις πολυάριθμες οθωμανικές δυνάμεις με ανδρεία και αυτοθυσία. Ο θάνατός του σε αυτή τη μάχη τον κατέστησε σύμβολο ηρωισμού και πατριωτισμού, ενώ το όνομά του χαράχθηκε στη συλλογική μνήμη του ελληνισμού ως ένας από τους λαμπρότερους αγωνιστές του 1821», ανέφερε χαρακτηριστικά, για να σταθεί στη συνέχεια στο πώς ο ήρωας αυτός συνέδεσε τον Δήμο Πωγωνίου με τους Δήμους των Σφακίων και τη Αγίας Νάπας. «Η αδελφοποίηση με τον Δήμο Σφακίων είναι μια πράξη βαθιάς ιστορικής και συναισθηματικής σημασίας. Η κρητική γη, όπου ο Νταλιάνης έδωσε την τελευταία του μάχη, δεν ξεχνά τη θυσία του και η σχέση των δύο περιοχών μας αποτελεί έναν διαρκή φόρο τιμής στην κοινή μας ιστορική κληρονομιά.
Παράλληλα, η αδελφοποίηση με τον Δήμο Αγίας Νάπας στην Κύπρο επισφραγίζει έναν ακόμη σημαντικό δεσμό. Η Κύπρος, ένας τόπος που έχει δώσει τους δικούς του μακροχρόνιους αγώνες για την ελευθερία, αναγνωρίζει τη σημασία του Χατζημιχάλη Νταλιάνη ως σύμβολο αγωνιστικότητας και αυτοθυσίας, καθώς συμμετείχε στην μοναδική μάχη που έγινε στο κυπριακό έδαφος. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, χτίζουμε γέφυρες φιλίας, αλληλεγγύης και κοινού αγώνα για τη διατήρηση της ιστορικής μας μνήμης», τόνισε και κατέληξε, λέγοντας πως «ο αγώνας του είναι μια διαχρονική παρακαταθήκη, που μας διδάσκει αξίες όπως η ανιδιοτέλεια, η ενότητα και η πίστη στην ελευθερία».
Σημείο αναφοράς του αγώνα για την ελευθερία χαρακτήρισε τον Χατζημιχάλη Νταλιάνη ο δήμαρχος Αγίας Νάπας Χρίστος Ζαννέττου και αναφέρθηκε τόσο στην αδελφοποίηση με το Δήμο Πωγωνίου όσο και στην επικείμενη αδελφοποίηση με τον Δήμο Σφακίων. «Τιμούμε την ιστορία μας, τις ρίζες μας και χτίζουμε το μέλλον μας με αξίες, με στόχο να μεταλαμπαδεύσουμε όλες αυτές τις αξίες στις νέες μας γενιές. Αυτές οι τρεις περιοχές, το Πωγώνι, τα Σφακιά και η Αγία Νάπα, αν και γεωγραφικά απομακρυσμένες, συνδέονται βαθιά μέσα από την κοινή τους ιστορική πορεία και τα ιδανικά που ενώνουν τους λαούς τους. Από το Δελβινάκι έως τα Σφακιά και έως την Αγία Νάπα, η θυσία του Χατζημιχάλη Νταλιάνη και η μάχη για την ελευθερία που δόθηκε στις 17 Μαρτίου 1826, μας θυμίζουν πως οι αγώνες για δικαιοσύνη και ανεξαρτησία είναι παντοτινοί και δεν έχουν όρια», υπογράμμισε.
Ιδιαίτερα συγκινημένος για την παρουσία του στη γενέτειρα του μεγάλου ηρωα δήλωσε ο αντιδήμαρχος Σφακίων Ιωάννης Μπολιώτης. «Σήμερα η ιστορία μας ενώνει, ενώνει τρεις Δήμους με συνδετικό κρίκο τον Χατζημιχάλη Νταλιάνη. Η γη των Σφακίων είναι αυτή που τον αγκάλιασε για πάντα. Το αίμα του Νταλιάνη πότισε το Φραγκοκάστελλο και η αδελφοποίηση με το Πωγώνι είναι ένας ειλικρινής δεσμός τιμής, αδελφοσύνης και ιστορικής μνήμης, ενώ επίκειται η αδελφοποίηση με το Δήμο Αγίας Νάπας, ώστε να ολοκληρωθεί αυτό το ιστορικό τρίγωνο», δήλωσε.
Κεντρική ομιλήτρια της εκδήλωσης ήταν η συνταξιούχος εκπαιδευτικός και συγγραφέας Σοφία Γραμμόζη – Σωπίκη, που αναφέρθηκε στον Χατζημιχάλη Νταλιάνη ως πανεθνικό ήρωα. «Ο Νταλιάνης έφερε στην Κύπρο τη φλόγα της Επανάστασης. Αγωνίστηκε εκεί που ελάχιστοι το τόλμησαν και άφησε παρακαταθήκη πίστης και αυταπάρνησης. Οι πράξεις του ενώνουν την Ήπειρο, την Κρήτη και την Κύπρο σε έναν κοινό ελληνικό παλμό. Η σημερινή εκδήλωση δεν είναι μία απλή αναφορά στο παρελθόν αλλά ένα ζωντανό κάλεσμα στο μέλλον», τόνισε μεταξύ άλλων.
Στη εκδήλωση παρευρέθηκαν επίσης ο αντιπεριφερειάρχης Κώστας Κίτσιος, ο δήμαρχος Φιλιατών Βασίλειος Τζίγκος, οι αντιδήμαρχοι Δήμου Πωγωνίου Αριστοτέλης Βίλλης, Νικόλαος Γαλίτσης, Αναστάσιος Γιούνης, Ευθύμιος Κάκος, Στυλιανός Κουκουλάρης και Μιχάλης Σιούτης, ο εντεταλμένος Δ.Σ. Δήμου Πωγωνίου Γεώργιος Μάνης, οι αντιδήμαρχοι Δήμου Αγίας Νάπας Αντώνιος Κουμής και Νικόλαος Βάσιλας, ο Διοικητής 8ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας Ταξίαρχος Βασίλειος Κολιός, ο Αστυνομικός Διευθυντής Δημήτριος Διαμάντης, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αδελφοτήτων και Ενώσεων Επαρχίας Πωγωνίου Γρηγόριος Άρμπιρος, ο πρόεδρος της Κοινότητας Δελβινακίου Γεώργιος Τσώνης, η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Δελβινακίου Λευκοθέα Μάγκου Ζαχάρη και πλήθος κόσμου.
Μετά τη λήξη της εκδήλωσης, οι παρευρισκόμενοι ξεναγήθηκαν στο ανακαινισμένο κτίριο «Ε» θαυμάζοντας τις σπάνιες εκδόσεις που θα φιλοξενήσει η βιβλιοθήκη όταν ολοκληρωθούν οι εργασίες συντήρησης και ταξινόμησης, περιηγήθηκαν στο Μουσείο Ταπητουργίας και θαύμασαν την φωτογραφική συλλογή του πρωτοπόρου φωτογράφου του Πωγωνίου Γιώργου Πανταζίδη που φιλοξενείται στο κτίριο.
Σύμβολο ηρωισμού για Πωγώνι, Σφακιά και Αγία Νάπα
Τη μνήμη του γενναίου αγωνιστή της Ελληνικής Επανάστασης Χατζημιχάλη Νταλιάνη τίμησε ο Δήμος Πωγωνίου την Κυριακή στο Δελβινάκι, ιστορική έδρα του Δήμου.