Η συγκυρία είναι σημαντική, καθώς, παράλληλα με το ΤΠΣ, εκπονούνται η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη, που αφορά την προστατευόμενη περιοχή της Παμβώτιδας, αλλά και μια σειρά υπερκείμενα χωροταξικά, όπως για τον τουρισμό, τις ΑΠΕ κ.α., ενώ η περιοχή θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, αλλά και των νέων δεδομένων αναφορικά με την κυκλοφορία, καθώς ο προηγούμενος σχεδιασμός δεν είχε περιλάβει σημαντικά έργα υποδομών, όπως η Εγνατία και Ιόνια οδός.
Το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο δεν αφορά μόνο τη χωρική οργάνωση του Δήμου και των δημοτικών ενοτήτων, και την οριοθέτηση οικισμών, αλλά και τις χρήσεις γης, τους όρους δόμησης, τα δίκτυα και τις υποδομές, αλλά και την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Παράλληλα, όπως έχει αναφερθεί και από τον δήμαρχο Θ. Μπέγκα, αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο και στο πλαίσιο της διεκδίκησης του Στρατοπέδου Βελισσαρίου, αλλά φυσικά και στον γενικότερο σχεδιασμό για τα επόμενα χρόνια.
Η εναρκτήρια παρουσίαση του ΤΠΣ πραγματοποιήθηκε από τους μελετητές το μεσημέρι της Δευτέρας, στην αίθουσα του Τμήματος Ηπείρου του ΤΕΕ, το οποίο είναι φορέας υλοποίησης του προγράμματος «Κ. Δοξιάδης». Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο κ. Μπέγκας και οι βουλευτές της ΝΔ Μαρία Κεφάλα και Γιώργος Αμυράς, ενώ το παρών έδωσαν δημοτικοί σύμβουλοι, μηχανικοί, πολεοδόμοι και πλήθος εκπρόσωποι φορέων, όπως του Πανεπιστημίου, υγειονομικών δομών κλπ.
Αξίζει να σημειωθεί πως ήδη, στην ειδική πλατφόρμα στην πλατφόρμα (https://polsxedia.ypen.gov.gr/ που είναι ενεργή από τον περασμένο Νοέμβριο, πολίτες και φορείς μπορούν να καταθέσουν προτάσεις, παρατηρήσεις και σχόλια. Η πλατφόρμα θα παραμείνει ενεργή ως και την παρουσίαση των εναλλακτικών σεναρίων, ενώ η επίσημη διαβούλευση θα πραγματοποιηθεί σε επόμενο στάδιο, στο πλαίσιο δημοσιοποίησης της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ).
Τη σημασία της παράλληλης εκπόνησης της ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης, από την οποία θα οδηγηθούμε στο ΠΔ για την Παμβώτιδα, τόνισε και η γενική συντονίστρια της ομάδας των μελετητών Αλεξάνδρα Παπαδήμα.
«Έχοντας ένα ισχυρό, με πολύ σωστές και επιτυχημένες κατευθύνσεις, περιφερειακό χωροταξικό πλαίσιο, θεωρούμε ότι οι κατευθύνσεις αυτές μπορούν να μεταφραστούν και να αποτελέσουν τον χωροταξικό χάρτη για την περιοχή, βάζοντας τάξη σε μια αρκετά ταλαιπωρημένη από πολλά σχέδια προεδρικών διαταγμάτων και από πολλά υπό θεσμοθέτηση προεδρικά διατάγματα, έτσι ώστε να δώσουν τη δυνατότητα στο Δήμο να αποκτήσει ένα και μοναδικό σχέδιο και ολοκληρωμένο για τον χωροταξικό σχεδιασμό της περιοχής», σημείωσε.
Το πρώτο στάδιο αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του καλοκαιριού, οπότε θα προταθούν από τους μελετητές τα εναλλακτικά σενάρια, ένα εκ των οποίων θα οδηγηθεί προς θεσμοθέτηση, μετά και από την απαραίτητη διαβούλευση.
«Νομίζω ότι και το Υπουργείο και το Τεχνικό Επιμελητήριο, τόσο το κεντρικό με το κομμάτι της υλοποίησης που έχει αναλάβει, αλλά και το τοπικό, το οποίο έχει αρκετά ικανούς επιστήμονες, θα συνδράμουν την προσπάθεια της μελετητικής ομάδας, που είναι και μεγάλη και πολυεπιστημονική και νομίζω ότι θα οδηγηθούμε σε ένα θετικό αποτέλεσμα. Είμαστε αισιόδοξοι», σημείωσε η κ. Παπαδήμα, έχοντας εις γνώση τα σύνθετα ζητήματα που απασχολούν την περιοχή, όπως οι προστατευόμενες περιοχές Natura.
«Μία περιοχή αξιόλογου φυσικού περιβάλλοντος μπορεί να χρησιμοποιηθεί και πρέπει να χρησιμοποιηθεί και προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης, της ισόρροπης μάλλον ανάπτυξης και όλων των τομέων μίας περιοχής, ενός Δήμου», πρόσθεσε.
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΗ Γιάννης Τσίγκρος υπογράμμισε πως η πόλη των Ιωαννίνων στερείται σύγχρονου πολεοδομικού σχεδιασμού, καθώς το τελευταίο σχέδιο ισχύει από το 1987. Παράλληλα, τόνισε πως η εκπόνηση του ΤΠΣ συνδέεται και με την αναθεώρηση του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου, γεγονός που δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια ολοκληρωμένη πολεοδομική ανασυγκρότηση του λεκανοπεδίου.
Ευκαιρία για το μέλλον
Για ένα Σχέδιο, που «δεν αφορά μόνο τη δόμηση και της χρήσης γης, αλλά την ίδια την ταυτότητα και την προοπτική της πόλης για τις επόμενες δεκαετίες», έκανε λόγο ο δήμαρχος στον χαιρετισμό του, σημειώνοντας τις σύγχρονες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, οι αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες, η πίεση από την άναρχη, όπως ανέφερε, τουριστική ανάπτυξη, η υποβάθμιση του πρωτογενούς τομέα και οι κοινωνικές ανισότητες. «Αυτά τα δεδομένα απαιτούν έναν ευέλικτο και καινοτόμο σχεδιασμό, ικανό να θωρακίσει την πόλη μας απέναντι στις προκλήσεις του μέλλοντος. Το ζητούμενο είναι σαφές. Θέλουμε μία πόλη ανθεκτική, σύγχρονη, βιώσιμη, με ξεκάθαρο αναπτυξιακό προσανατολισμό, αλλά και σεβασμό στο περιβάλλον, στην ιστορία και στην κοινωνική συνοχή», σημείωσε ο κ. Μπέγκας και πρόσθεσε πως το ΤΠΣ δεν μπορεί να πετύχει, αν δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των κατοίκων.
«Η συμμετοχή των πολιτών και των τοπικών φορέων είναι ζωτικής σημασίας. Θέλουμε να διαμορφώσουμε ένα σχέδιο, που θα επιβάλλεται από κάτω προς τα πάνω και όχι από πάνω προς τα κάτω και θα προκύψει με έναν ουσιαστικό διάλογο με την κοινωνία. Οι ευθύνες μας είναι μεγάλες. Οι αποφάσεις που θα ληφθούν μέσα από αυτή τη διαδικασία, δε θα επηρεάσουν μόνο το παρόν, αλλά θα διαμορφώσουν το μέλλον των Ιωαννίνων για πολλά χρόνια», σημείωσε, καλώντας πολίτες και φορείς να συμμετέχουν ενεργά.
Η κ. Κεφάλα, στον χαιρετισμό της, έκανε λόγο για μια σημαντική ευκαιρία ανάπτυξης για την περιοχή μας με σεβασμό στο περιβάλλον, ενώ χαρακτήρισε ως ενδιαφέρουσα την πρώτη εκδήλωση – παρουσίαση της μελέτης για το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο των Ιωαννίνων, «ώστε να δούμε πως μπορεί να υλοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».
Από την πλευρά του, ο κ. Αμυράς σημείωσε πως για πολλές δεκαετίες στην χώρα τα πράγματα γινόταν ανάποδα, δηλαδή πρώτα γίνονταν οι αυθαιρεσίες και μετά καλούνταν οι πολεοδόμοι να βάλουν τάξη. «Με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια επιτέλους η χώρα αποκτά ένα ολοκληρωμένο χωροταξικό σχεδιασμό. Η κυβέρνηση, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, υλοποιεί ένα μεγάλο πρόγραμμα εκπόνησης ΤΠΣ σε όλη τη χώρα. Είμαι αισιόδοξος ότι θα βρεθεί η ισορροπία μεταξύ προστασίας του περιβάλλοντος και αξιοποίησης της ιδιοκτησίας τους καθενός», σημείωσε.
Σε παρέμβασή του ο πρώην υπουργός και βουλευτής Σταύρος Καλογιάννης σημείωσε ότι για πρώτη φορά μετά την ολοκλήρωση του ρυθμιστικού το 2009 αντιμετωπίζονται με σύγχρονο και ενιαίο τρόπο τα χωρικά ζητήματα του λεκανοπεδίου, τα οποία εκκρεμούν εδώ και δεκαετίες.
Υπόμνημα με μια σειρά προτάσεων για τις χρήσεις γης, τη χωροθέτηση της «Τεχνόπολης», την οριοθέτηση οικισμών, τη Λίμνη Παμβώτιδα και το Στρατόπεδο Βελισσαρίου, υπέβαλε η επικεφαλής της παράταξης «Ιωάννινα 2023» Τατιάνα Καλογιάννη, σημειώνοντας πως «ο Δήμος μας πρέπει να αποκτήσει μία πυξίδα. Χωρίς σχέδιο, δεν μπορείς να διεκδικήσεις το μέλλον που δικαιούσαι».
Κατά την παρουσίαση της μελέτης, εξειδικευμένοι μελετητές ανέλυσαν την πορεία συλλογής στοιχείων από αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες, ενώ συζητήθηκαν θέματα που αφορούν, την ανάπτυξη παραγωγικών δραστηριοτήτων και την υλοποίηση έργων υποδομής, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τη διαχείριση φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών, την πολεοδομική οργάνωση, τις ανάγκες οριοθέτησης και πολεοδόμησης οικισμών, την επάρκεια κοινωνικών υποδομών, όπως εγκαταστάσεις εκπαίδευσης, πρόνοιας, υγείας, πολιτισμού και αθλητισμού καθώς και την ανάδειξη και αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και του φυσικού περιβάλλοντος.
