Τα Ιωάννινα είναι μία πόλη με πολύ μεγάλη ιστορία και πολιτισμό, που ήδη διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στα δυτικά Βαλκάνια, όπως έκανε άλλωστε και πάντα στο παρελθόν. Μία πόλη που πάντα αποτελούσε ένα δυναμικό εμπορικό, πολιτιστικό και πνευματικό κέντρο των Βαλκανίων.
Όλοι όσοι βρισκόμαστε σήμερα σ’ αυτή την αίθουσα, καταγόμαστε από διαφορετικές χώρες, μιλάμε διαφορετικές γλώσσες, έχουμε πολύ πιθανόν διαφορετικές θρησκείες. Αν όμως κάποιοι από εμάς καθίσουμε για λίγη ώρα σε ένα κοινό τραπέζι, θα διαπιστώσουμε ότι έχουμε και ένα πολύ σημαντικό και ισχυρό δεσμό, την κοινή γεωγραφική μας καταγωγή που αναγκαστικά μας τοποθετεί μαζί σε έναν συγκεκριμένο χώρο και ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της ιστορίας που αναγκαστικά μας τοποθετεί μαζί και στο χρόνο.
Ο χώρος και ο χρόνος, η γεωγραφία και η ιστορία είναι δύο πολύ σημαντικοί παράγοντες τους οποίους δεν μπορούμε ούτε να αρνηθούμε, ούτε να αποφύγουμε, προκειμένου να εξετάσουμε διάφορα πράγματα. Είμαστε λοιπόν Έλληνες, Αλβανοί, Βούλγαροι, Σέρβοι, Ρουμάνοι, Βορειομακεδόνες, Κροάτες, Σλοβένοι, Βόσνιοι, Μαυροβούνιοι και φυσικά Τούρκοι και Κύπριοι, αλλά ταυτόχρονα είμαστε και Βαλκάνιοι, όπως είναι Σκανδιναβοί οι Νορβηγοί, οι Δανοί, οι Σουηδοί και οι Φινλανδοί.
Και ενώ η Σκανδιναβία ή η Ιβηρική ή οι Κάτω Χώρες και οι λαοί τους δεν συνοδεύονται από κανένα γενικευμένο αρνητικό στερεότυπο, δεν ισχύει το ίδιο για τους λαούς της Βαλκανικής. Μάλιστα πολλοί είναι αυτοί που αποφεύγουν τον όρο Βαλκάνια και προτιμούν τον όρο Νοτιοανατολική Ευρώπη, λόγω κόμπλεξ κατωτερότητας. Τα Βαλκάνια λανθασμένα ήταν πάντα στο ευρωπαϊκό υποσυνείδητο ως μία γωνιά της Ευρώπης, λιγότερο ευρωπαϊκή από κάθε άλλη. Σκοτεινή, βίαιη, απρόβλεπτη, μυστηριώδης, βρώμικη, οπισθοδρομική, γεμάτη κλέφτες, απατεώνες, κακούς, πρωτόγονους, φιλοπόλεμους και βίαιους ανθρώπους, που δε σέβονται τους νόμους και την τάξη. Ισχύει όμως κάτι τέτοιο; Ή τουλάχιστον ισχύει μόνο αυτό για τους λαούς της Βαλκανικής; Φυσικά και όχι! Προσωπικά, αισθάνομαι πρώτα πρώτα Έλληνας, μετά Βαλκάνιος και μετά Ευρωπαίος και είμαι πολύ περήφανος γι’ αυτό!
Τα Βαλκάνια είναι ίσως η πιο όμορφη, χρωματιστή, γευστική και πολύχρωμη περιοχή της Ευρώπης. Είναι ένα υπέροχο και μοναδικό μωσαϊκό με μία μοναδική ποικιλία λαών, γλωσσών, θρησκειών και πολιτισμών. Μία περιοχή που έχει να διδάξει πολλά για τη συνύπαρξη, την ανεκτικότητα και τη συμβίωση. Μια χερσόνησος με υπέροχους, φιλόξενους και χαμογελαστούς ανθρώπους έτοιμους να ανοίξουν την πόρτα του σπιτιού τους και να δεχτούν τους πάντες. Ταξιδεύω στα Βαλκάνια και την Τουρκία τα τελευταία 30 περίπου χρόνια, τα ξέρω σαν την τσέπη μου, έχω επισκεφθεί πολλές πόλεις και περιοχές τους και έχω γνωρίσει παντού υπέροχους ανθρώπους πρόθυμους να βοηθήσουν.
Τα Βαλκάνια είναι μία περιοχή με πολλά και ψηλά βουνά και πολλά και βαθιά ποτάμια, που τα χωρίζουν σε πολλές και διάφορες περιοχές. Οι Βαλκάνιοι όμως ήταν άνθρωποι έξυπνοι, επινοητικοί και εργατικοί που ήθελαν να επικοινωνούν και να ζήσουν μαζί. Γι’ αυτό έχτισαν γέφυρες. Πολλές γέφυρες. Κύριο χαρακτηριστικό των Βαλκανίων λοιπόν είναι οι γέφυρες που ενώνουν. Στην Άρτα, την Κόνιτσα, το Ζαγόρι, το Μόσταρ, τα Σκόπια, το Δούναβη, την Καππαδοκία, παντού υπάρχουν μεγάλα πέτρινα γεφύρια που ενώνουν περιοχές και ανθρώπους.
Ζήσαμε μαζί, όχι πάντα αρμονικά και ειρηνικά στο πλαίσιο τριών αυτοκρατοριών, της Ρωμαϊκής, της Βυζαντινής και της Οθωμανικής. Παρόλο που, κατά τον 20ο αιώνα οι εθνικές ιδέες και οι εθνικισμοί προσπάθησαν να τραβήξουν γραμμές και να υψώσουν τείχη, τελικά δεν τα κατάφεραν, γιατί αυτά που μας ενώνουν είναι τελικά περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν. Μας ενώνει η οικονομία, το εμπόριο, η μουσική, η αρχιτεκτονική, η ενδυμασία, το φαγητό, τα ήθη, τα έθιμα, οι λέξεις, οι παροιμίες, οι συνήθειες. Οι ατελείωτες μετακινήσεις των πληθυσμών, τα χάνια και τα καραβάν σεράγια. Η ατιμωρησία, ο καφές, η αίσθηση και η διαχείριση του χρόνου, η αντίληψη ότι για όλα θα βρεθεί μία λύση και όλα θα γίνουν την τελευταία στιγμή, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια, ότι θα υπάρχει ο γνωστός που θα μεσολαβήσει για να βοηθήσει, η έννοια της οικογένειας αλλά και η έννοια του χωριού και του τόπου καταγωγής μας.
Πέρα όμως από όλα όσα παραπάνω αναφέρθηκαν, μας ενώνουν και η επιστήμη και οι επιστήμονες, οι οποίοι συνέβαλαν στην πρόοδο και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ανθρώπων, όπως ο φυσικός Νίκολα Τέσλα, ο γιατρός Γεώργιος Παπανικολάου και ο ορθοπεδικός Γεώργιος Νούλης. Και παρόλο που ήδη γνωρίζουμε σχεδόν τα πάντα για τους δύο πρώτους, αγνοούμε σχεδόν τα πάντα για τον Γεώργιο Νούλη.
Ο Γεώργιος Νούλης ήταν ο πρώτος που περιέγραψε τη λεγόμενη διάγνωση Lachman, στη διδακτορική του διατριβή «Entorse du Gennou», το 1875. Μεγάλωσε σε ένα μικρό χωριό κοντά στα Ιωάννινα. Αποφοίτησε με άριστα από την Ιατρική Σχολή του Εθνικού πανεπιστημίου Αθηνών το 1871 και κέρδισε υποτροφία για εκπόνιση διδακτορικής διατριβής στο πανεπιστήμιο του Παρισιού. Εκεί, ο Νούλης υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή το 1875. Με την ολοκλήρωση της διατριβής του, επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου είχε μία λαμπρή καριέρα, που σημαδεύτηκε με υψηλές ακαδημαϊκές διακρίσεις και ανθρωπιστική διάθεση. Υπηρέτησε ως «γιατρός των φτωχών», εντάχθηκε στην περίφημη Ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης και έγινε πρόεδρος της επιτροπής του Ινστιτούτου Βιολογικών Επιστημών της Κωνσταντινούπολης και εξέχον μέλος του Ιατρικού Συλλόγου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Με τη φήμη του να εξαπλώνεται σε όλη την Αυτοκρατορία, ήταν γιατρός εξεχόντων προσωπικοτήτων και αξιωματούχων της περιόδου.
Η αυξανόμενη σημασία της αθλητικής δραστηριότητας στο σημερινό τρόπο ζωής καθιστά απαραίτητο την εξέταση ACL, η οποία πια αποτελεί βασικό εργαλείο της διάγνωσης τραυμάτων και της ακόλουθης θεραπείας τους. Η μέθοδος η οποία εξελίχθηκε σε βασική ορθοπεδική πρακτική, ανασυστάθηκε από τον Joseph Torg, προς τιμή του μέντορά του, John W. Lachman και έτσι έγινε γνωστή στην ιατρική ως διάγνωση Lachman. Η αποκαλυπτική μελέτη των Paessler και Michael, αποδεικνύει ότι ο Γεώργιος Νούλης είχε περιγράψει επακριβώς και χρησιμοποιούσε αυτή τη διάγνωση έναν αιώνα νωρίτερα. Προς αποκατάσταση της ιστορικής και επιστημονικής αλήθειας, η μετονομασία και η ορολογία σε «Διάγνωση Νούλη- Lachman» είναι ιστορικά πιο σωστή και πιο δίκαιη.
Ο Γεώργιος Νούλης ήταν Έλληνας. Αλλά την ίδια στιγμή ήταν και πολίτης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Και τώρα είναι ευκολότερο να κατανοήσουμε ότι μας ενώνουν η γεωγραφία, η ιστορία, το παρελθόν αλλά και το μέλλον. Και αν θέλουμε να έχουμε όλοι μας ένα καλύτερο μέλλον, πρέπει να αποδεχτούμε και τη βαλκανική μας ταυτότητα, τη βαλκανική μας καταγωγή, την εγγύτητα και να εργαστούμε όλοι μαζί γι’ αυτό.
Δε θα τελειώσω με τη φράση του Ουίνστον Τσώρτσιλ, ο οποίος είχε πει ότι «τα Βαλκάνια παράγουν περισσότερη ιστορία από ό,τι μπορούν να καταναλώσουν», για τον απλούστατο λόγο ότι υπάρχουν πολλές άλλες περιοχές που παράγουν περισσότερη ιστορία από τα Βαλκάνια, αλλά θα προτιμήσω να τελειώσω με τη φράση του αμερικανού ιστορικού και μυθιστοριογράφου Άρθουρ Σμιθ, ο οποίος είπε ότι: «η πεμπτουσία του ρομαντισμού είναι η ψυχή των Βαλκανίων».
